Bir Dinozor Yumurtadan Kaç Günde Çıkar?
Bugün soyu tükenmiş olan dinozorların tıpkı kuşlar ve sürüngenler gibi yumurtlayarak ürediği biliniyor. Ancak bu sürecin detaylarıyla ilgili bilgilerimiz çok az.
Örneğin dinozorların yumurtadan çıkmasının ne kadar sürdüğü ile ilgili ilk detaylı çalışmalar yakın zamanlarda yapıldı. ABD’deki Florida Eyalet Üniversitesi’nde çalışan Dr. Gregory M. Erickson ve arkadaşlarının Proceedings of the National Academy of Sciences (USA)’da yayımladıkları sonuçlara göre dinozor türlerinin yumurtadan çıkması 3 ila 6 ay sürüyordu.
Kuşların yumurtadan çıkması 11 ila 85 gün sürer. Sürüngenlerin yumurtadan çıkma süresiyse genellikle benzer büyüklükteki kuşlarınkinin iki katı kadardır.
Geçmişte dinozorların yumurtadan çıkmasının kuşlarınki gibi hızlı olduğu düşünülüyordu. Ancak Dr. Erickson ve arkadaşlarının yaptığı çalışmalar bu düşünceyi yanlışlıyor.
Ağaçlardaki yaş halkalarına benzer biçimde hayvanların dişlerinde büyüme çizgileri vardır. Dişlere her gün eklenen bu çizgileri sayarak hayvanın ne kadar zamandır gelişmekte olduğunu hesaplayabilirsiniz. Araştırmacılar dinozorların yumurtadan çıkmasının ne kadar sürdüğüyle ilgili bir fikir edinmek için iki ayrı türe ait dinozor embriyosu fosillerinin diş çizgilerini saymış. Bu türlerin biri Moğolistan’daki Gobi Çölü’nde yaşamış, yaklaşık koyun büyüklüğünde bir türe ait. Protoceratops olarak adlandırılan bu türün yaklaşık 190 gram ağırlığında görece küçük yumurtaları var. Hypacrosaurus olarak adlandırılan diğer türün yumurtalarıysa canlıların kendileri gibi çok daha büyük. Fosilleri Kanada’daki Alberta’da bulunan bu türün yumurtalarının ağırlığı dört kilogramdan fazla. Gelişmiş mikroskoplar kullanılarak embriyo fosillerindeki dişler üzerinde yapılan çalışmalar dinozorların yumurtadan çıkma süresinin Protoceratops türü için üç ay Hypacrosaurus türü içinse altı ay olduğunu gösteriyor.
Dinozorların soyunun tükenmesine sebep olan şeyin Dünya’ya çarpmış devasa bir göktaşı olduğu düşünülüyor. Fakat pek çok tür hayatta kalmayı başarırken neden dinozorların soyunun tükendiği hâlâ tartışma konusu. Elde edilen sonuçlar bu konuda da bir fikir veriyor. Araştırmacılara göre hem yavruların yumurtadan çıkmasının uzun sürmesi hem de yumurtadan çıkan yavruların bir yıl gibi uzun bir süre ebeveynlerinin bakımına ihtiyaç duyması dinozorları diğer canlılara göre dezavantajlı bir konumda bırakıyordu. Çünkü bu sürelerin uzaması açlık ve yırtıcı hayvanlara yem olma riskini artırıyor.
