Eylül 2022’de Gökyüzünde Neler Oluyor?
Eylül ayında basit bir teleskop ya da bir dürbün yardımıyla Ay’ın Uranüs’ün önünden geçişini izleyebilirsiniz.
Merkür eylül ayının başında Güneş’in batışından sonra batı yönünde ufkun üzerinde görülebilir. Merkür, 23 Eylül’de Güneş ile Dünya’nın arasından geçiyor. Bu nedenle Merkür’ü ayın ilk haftasından sonra görmek mümkün değil.
Venüs, Güneş etrafındaki yörünge hareketi sırasında 5 Eylül’de Güneş’e en yakın konuma geliyor. Bu tarihte Venüs’ü ve Aslan Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Regulus’u birbirine çok yakın görebilirsiniz.
Venüs ocak ayından beri Güneş’in doğuşundan önce gökyüzünde görülebiliyordu. Eylül ayı boyunca her geçen gün görülme süresi kısalan Venüs, 22 Ekim’de Güneş’in arkasından geçiyor. Bu tarihten sonra Venüs, Güneş’in batışından sonra gökyüzünde tekrar ortaya çıkmaya başlıyor.
Mars eylül ayında gece yarısından itibaren gökyüzünde görülebilir. Kızıl Gezegen’in parlaklığı ve görünür büyüklüğü ayın ilerleyen günlerinde artıyor. Her geçen gün daha erken doğmaya başlayan Mars’ı eylül ayında Boğa Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz. 7 Eylül’de, Mars’ı ve Boğa Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Aldebaran’ı gökyüzünde birbirine yakın görebilirsiniz. Her ikisi de kırmızı-turuncu tonlarda görünen iki gök cisminden parlak olanı Mars.
Satürn eylül ayında Güneş’in batışından sonra doğu-güneydoğu yönünde ufkun üzerinde ortaya çıkıyor ve gece yarısından yaklaşık üç saat sonra güneybatı ufkundan batıyor. 8 Eylül akşamı dolunay evresine yaklaşan Ay’ı ve Satürn’ü bir arada görebilirsiniz.
Güneş sisteminin en büyük gezegeni Jüpiter, 26 Eylül’de karşı konumda. Jüpiter bu konumdayken Güneş, Dünya ve Jüpiter aynı hizadadır ve Dünya, Güneş ile Jüpiter’in arasında bulunur.
Bu tarihte Jüpiter 59 yıl aradan sonra Dünya’ya en yakın konuma geliyor. Güneş sisteminin en büyük gezegeni ancak 107 yıl sonra bir daha bu kadar yakınımızda olacak. Bu nedenle eylül, Jüpiter’i görmek için son derece uygun bir ay. Jüpiter’i gece yarısına yakın saatlerde güneydoğu yönünde ufkun üzerinde görebilirsiniz.
11 Eylül’de Jüpiter’i ve dolunay evresindeki Ay’ı gece boyunca gökyüzünde birbirine yakın görebilirsiniz.
Eylül ayında ilgi çekici bir gök olayına tanık olabilirsiniz. 15 Eylül’de Ay, Uranüs’ün önünden geçiyor. Bu sırada Ay yaklaşık bir saat boyunca Uranüs’ün görülmesini engelliyor. Ülkemizden de izlenebilecek bu gök olayını basit bir teleskop ya da dürbün yardımıyla takip edebilirsiniz. Bir gök cisminin başka bir cismin önünden geçerken, önünden geçtiği gök cisminin görülmesini engellemesi örtme olarak isimlendiriliyor.
Sonbahar ekinoksu 23 Eylül’de gerçekleşiyor. Gündüz ve gece süresinin eşit olduğu bu tarihte Güneş, Kuzey ve Güney Yarım Küre’yi eşit oranda aydınlatıyor. Bu tarih aynı zamanda astronomik olarak Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsiminin bitişi ve sonbahar mevsiminin başlangıcı olarak kabul ediliyor.
Ay, Dünya etrafındaki yörünge hareketi sırasında 7 Eylül’de Dünya’ya en yakın, 19 Eylül’de ise Dünya’ya en uzak konumda. Bu konumlardayken Ay ile Dünya arasındaki mesafe sırasıyla 364.500 km ve 404.600 km.
Kaynaklar:
- https://www.rmg.co.uk/stories/blog/astronomy/night-sky-highlights-september-2022
- https://solarsystem.nasa.gov/skywatching/whats-up/
- https://in-the-sky.org/newscal.php
