Ağustos Ayında Gökyüzünde Neler Var?
Ağustos ayı Türkiye’den gözlemlenebilecek iki önemli gökyüzü olayına ev sahipliği yapıyor. Bunlardan ilki Perseid göktaşı yağmuru.
Ağustos ayı Türkiye’den gözlemlenebilecek iki önemli gökyüzü olayına ev sahipliği yapıyor. Bunlardan ilki Perseid göktaşı yağmuru.
13 Temmuz ile 26 Ağustos arasında devam edecek olan Perseid göktaşı yağmuru 12-13 Ağustos’ta en yoğun etkinliğe ulaşıyor. Bu tarihte saatte yaklaşık 100 göktaşı gözlemlenebilir. Ancak sondördün evresine yaklaşan Ay göktaşlarının görülmesini zorlaştıracak. Kuzeydoğu ufkunun üzerinde, Kahraman (Perseus) Takımyıldızı yakınlarında ortaya çıkacak göktaşları gece yarısından itibaren gözlemlenebilir.
Perseid göktaşı yağmurunun kaynağı 109P/Swift-Tuttle kuyrukluyıldızı. 109P/Swift-Tuttle kuyrukluyıldızı Güneş etrafındaki bir turunu 133 yılda tamamlıyor. Lewis Swift ve Horace Tuttle tarafından keşfedilen kuyrukluyıldız, yörüngesini 200 yıldan kısa sürede tamamladığı için periyodik kuyrukluyıldızlar sınıfında. Nitekim isminin başındaki “P” harfi 109P/Swift-Tuttle’ın periyodik bir kuyrukluyıldız olduğunu gösteriyor.
NASA/MSFC/MEO/Aaron Kingery - 109P/Swift-Tuttle kuyrukluyıldızı
Ağustos ayının önemli gökyüzü olaylarından biri de parçalı Ay tutulması.
National Astronomical Observatory of Japan
7 Ağustos’ta gerçekleşecek tutulma Türkiye’den de gözlemlenebilecek. Ay, Türkiye saati ile (TSİ) 20.23’te Dünya’nın arkasında kalan karanlık bölgeye girecek ve 22.18’de karanlık bölgeden çıkacak. Ay'daki kararmanın en fazla olduğu (tutulma ortası) an 21.21’de gerçekleşecek ve bu konumdayken Ay yuvarlağının dörtte biri karanlıkta kalacak. Ay tutulması, güneydoğu ufkunun üzerinde gözlemlenebilir.
Ay tutulması sırasında Güneş, Dünya ve Ay aynı hizadayken Dünya, Güneş ile Ay’ın arasındadır. Bu durumda Güneş’ten gelen ışınlar Dünya’nın arkasında karanlık, yarı aydınlık ve aydınlık bölgeler oluşturur. Parçalı Ay tutulması sırasında Ay’ın bir bölümü Dünya’nın arkasındaki karanlık bölgeden geçer.
Türkiye’den izlenemeyecek olsa da ağustos ayında gerçekleşecek önemli olaylardan biri 21 Ağustos’taki tam Güneş tutulması. Tutulma sırasında Ay’ın gölgesi Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın kuzeyinden geçecek ve tutulma bu bölgelerden gözlemlenebilecek.
Ay, 2 Ağustos’ta yeröte, 18 Ağustos’ta ise yerberi konumunda. Bu konumlardayken Ay ile Dünya arasındaki mesafe sırasıyla 405.000 km ve 366.100 km.
Merkür
Merkür 26 Ağustos’ta Güneş ile Dünya’nın arasından geçiyor yani alt kavuşum noktasında olacak. Ancak gün batımından sonra batı ufkunun üzerinde ortaya çıkan Merkür, ufkun üzerinde çok az yükseldiğinden gözlemlenmesi hayli zor.
Venüs
Stellarium – 19 Ağustos sabahı şafak vaktinde doğu ufku
19 Ağustos’ta Venüs ve Ay gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Her iki gökcismi Güneş'in doğuşundan önce ortaya çıkacak ve Güneş'in doğuşuyla gözden kaybolacak.
Satürn
Stellarium – 3 Ağustos akşamı güney ufku
3 Ağustos’ta Satürn ve Ay gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Her iki gökcismi Güneş'in batışından sonra güney ufkunun üzerinde ortaya çıkacak ve yaklaşık beş saat sonra güneybatı ufkundan batacak. Satürn ve Ay ay sonunda tekrar bir araya gelecek.
Jüpiter
Jüpiter ağustos ayında akşam alacakaranlığında ortaya çıkıyor ve Güneş'in batışından yaklaşık üç saat sonra batıyor. Jüpiter’i Başak Takımyıldızı’nda, Spika’nın batısında bulabilirsiniz.
Stellarium – 25 Ağustos akşamı batı ufku
25 Ağustos’ta Jüpiter ve Ay gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Her iki gökcismi Güneş'in batışından sonra güneybatı ufkunun hemen üzerinde kısa süre gözlemlenebilir.