Elektrik telleriyle taşınan yüksek akım hem insanlar hem de hayvanlar için hayli tehlikelidir. Teldeki akımın tamamının ya da bir kısmının canlının vücudundan geçmesi yani elektrik çarpması ölüme kadar varan sonuçlara neden olabilir. Peki, elektrik tellerine konan kuşlar bu durumdan neden zarar görmüyor?
Elektrik akımı elektronların hareketiyle oluşur. Tıpkı suyun yüksek bir yerden aşağı doğru akması gibi elektrik akımı da yüksek elektrik potansiyelli bir noktadan düşük elektrik potansiyelli bir noktaya doğru akar. Dolayısıyla kuşların vücutlarından elektrik akımı geçmesi, ancak kuşların aralarında potansiyel farkı olan iki noktaya aynı anda temas etmesiyle mümkündür. Tek bir telin üzerine konan kuşların temas ettiği noktalar arasındaysa bir potansiyel farkı yoktur. Dolayısıyla vücutlarından bir elektrik akımı geçmez ve bu durumdan zarar görmezler. Ancak bir kuş aralarında potansiyel farkı olan iki ayrı elektrik teline aynı anda temas ederse bir telden diğerine doğru elektrik akmaya başlar ve üzerinden geçen elektrik akımı nedeniyle kuş çarpılır. Elektrik tellerinin aralarında mesafe olacak şekilde kurulmasının nedeni böyle çarpılmaları önlemektir. Benzer şekilde, eğer bir kuş hem elektrik teline hem de toprağa aynı anda dokunursa tel ile toprak arasında potansiyel farkı olduğu için kuş yine elektrik akımına maruz kalarak çarpılır.
James Watt’ın buhar motorunu keşfetmesi Sanayi Devrimi’nin başlangıcı olarak kabul edilir. James Watt, buhar motorunu madenlerde ortaya çıkan suyun dışarı pompalanması için etkili bir yöntem ararken geliştirdi. İlk yazımızda Arşimet, 12. yüzyılda yaşayan el-Cezeri ve 16. yüzyılda yaşayan Takiyüddin’in suyun yukarı taşınması için geliştirdikleri düzenekleri anlatmıştık.
Uluslararası bir araştırma grubu, araçların arka kısımlarına hava püskürten cihazlar yerleştirerek hava sürtünmesini azaltmayı başardı. Dr. Ruiying Li ve arkadaşları tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Physical Review Fluids’te yayımlandı.
Bu etkinliğimizde maliyeti uygun malzemelerden güneş enerjisi ile çalışan bir yel değirmeni düzeneği tasarlayarak enerji dönüşümünü gözlemleyeceğiz.
Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü ve Zürih Üniversitesinde çalışan bir grup araştırmacı, aşırı derecede düşük sıcaklıklara soğutulduğunda bile suyun donmasını engelleyen bir yöntem geliştirdi.
Nano ölçekteki malzemelerin özelliklerinin anlaşılması için gerçekleştirdiği uluslararası düzeyde üstün nitelikli çalışmalarıyla 2018 yılı TÜBİTAK Teşvik Ödülü’ne layık görülen Doç. Dr. Hasan Şahin ile bir söyleşi gerçekleştirdik.
Gözümüz karanlık veya aydınlık ortamlarda, nesnelerin çok uzakta ya da çok yakında olduğu durumlarda net görüntüler oluşturabiliyor. Etkileyici fotoğraflar çekebilmek içinse fotoğraf makinesinde doğru ayarların yapılması gerekiyor. Gelin, görüntü oluşturma özelliğine sahip olan insan gözü ile fotoğraf makinesini karşılaştıralım.
İletken, yüksüz iki levhanın birbirine paralel biçimde boşlukta konumlandırıldığını düşünelim. Klasik elektromanyetik kuram levhalara net bir elektriksel kuvvet etki etmeyeceğini söyler. Ancak gerçekte durum çok daha farklıdır.
Günümüzde sıcaklığı ölçmek hayli kolay. Peki, geçmişte insanlar sıcaklığı nasıl tanımlamıştı ve sıcaklığı nasıl ölçmüşlerdi? Gelin, termometrenin tarihî yolculuğuna birlikte göz atalım.
Deneyler köşesinin yeni etkinliğinde, nişasta ve su kullanarak hazırladığımız oobleck ile üzerine kuvvet uygulandığında akışkanlığı değişen yani bazen sıvı bazen de katı gibi davranan maddelerin özelliklerini inceliyoruz.
Bir önceki yazımızda kuantum bilgisayarlardan bahsetmiştik. Bu yazımızda ise kuatum bilgisayarlarda bilginin kodlandığı ve işlendiği temel birimler olan kübitlere değineceğiz.
Akay Caddesi No: 6 06420 Bakanlıklar / ANKARA
0312 298 95 24
E-Posta: bilim.genc@tubitak.gov.tr
0312 222 83 99
0312 221 18 60
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
