Mart Ayında Gökyüzünde Neler Oluyor?
Bu fotoğraf NASA’nın Cassini uzay aracı tarafından Ağustos 2009’da Satürn ekinoks konumundan ayrıldıktan yaklaşık bir ay sonra çekildi. Fotoğrafta Satürn’ün halkalarının çok ince bir şerit şeklinde gezegenin üzerine düşen gölgesini görebilirsiniz.
Cassini Imaging Team, ISS, JPL, ESA, NASA
Bu fotoğraf Satürn ekinoks konumundan ayrıldıktan yaklaşık bir ay sonra çekildi. Fotoğrafta Satürn’ün halkalarının çok ince bir şerit şeklinde gezegenin üzerine düşen gölgesini görebilirsiniz.
Satürn’ün eksen eğikliği 26,7 derecedir. Yani Dünya gibi Satürn’ün de yörünge düzlemi ile ekvator düzlemi çakışmaz. Bu nedenle Güneş etrafındaki yörünge hareketi sırasında Satürn’ün gölgesi halkalarının üzerine, halkalarının gölgesi de gezegenin yüzeyine düşer. Satürn’ün ve halkalarının gölgeleri, yörüngesini yaklaşık 29,5 yılda tamamlayan Satürn’ün Güneş etrafındaki hareketi sırasında güneş ışınlarının geliş açısına göre uzayıp kısalır.
Satürn yaklaşık olarak her 15 yılda bir ekinoks konumuna gelir. Satürn’ün ekvator düzlemi ile halkalarının düzlemi neredeyse çakıştığından ekinoks konumundayken Satürn’ün halkaları güneş ışınlarını doğrudan alır. Bu nedenle ekinoks dönemlerinde Satürn’ün halkaları Dünya’dan bakıldığından neredeyse görünmez olur.
Görselleri büyütmek için üstlerine tıklayın.
Ay 11 Mart’ta yörünge hareketi sırasında Dünya’ya en uzak, 26 Mart’ta ise Dünya’ya en yakın konumda olacak. Bu tarihlerde Ay ile Dünya arasındaki mesafe sırasıyla 404.680 km ve 369.105 km.
Merkür, ayın ilk günlerinde Güneş’in batışından sonra batı ufkunun üzerinde kısa süreliğine gözlenebilecek. Ayın ilerleyen günlerinde gökyüzünde Güneş’ten giderek uzaklaşan Merkür 15 Mart’ta en büyük doğu uzanımı konumunda.
En büyük doğu uzanımı ve en büyük batı uzanımı konumlarındayken Merkür ile Güneş arasındaki açısal mesafe en büyüktür ve bu konumlarda olduğu tarihler Merkür gözlemi için en uygun zamanlardır. Merkür bu konumlardayken ışık kirliliğinin olmadığı bir yerde, berrak bir gökyüzünde çıplak gözle fark edilebilir. Merkür 15 Mart’ta ufkun üzerinde en yüksek noktaya ulaşacağından bu tarihte 2018 yılı içinde gözlem için en uygun konumda olacak. Merkür 15 Mart’tan sonra tekrar Güneş’e yaklaşmaya başlayacak.
Venüs ve Merkür 5 Mart’ta gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Ancak her iki gezegen Güneş’in batışından yaklaşık bir saat sonra batacak. Venüs ayın ilerleyen günlerinde Güneş’ten gittikçe uzaklaşarak akşam saatlerinde gökyüzünde belirgin şekilde "akşam yıldızı" olarak parlayacak. Zöhre Yıldızı, Çoban Yıldızı ya da Kervankıran olarak da bilenen Venüs, Güneş ve Ay'dan sonra gökyüzünün en parlak üçüncü cismidir.
18 Mart’ta yeniay evresinden bir gün önce ayrılan Ay’ı, Merkür’ü ve Venüs’ü Güneş’in batışından yarım saat sonra batı ufkunun üzerinde birlikte görebilirsiniz.
Mars, mart ayında Güneş’in doğuşundan yaklaşık dört saat önce doğu ufkunun üzerinden doğacak. Mars ay boyunca Satürn ile yakın görünecek. Mars mart ayının başında Satürn’den yaklaşık 70 dakika önce güneydoğu ufkundan doğacak. Ayın ilerleyen günlerinde ise Mars ve Satürn giderek birbirine yaklaşacak.
10 Mart’ta Mars ve Ay gökyüzünde birbirine yakın görünecek.
Jüpiter, mart ayında gece yarısına yakın saatlerde güneydoğu ufkunun üzerinde ortaya çıkacak ve Güneş’in doğuşuna kadar gözlemlenebilecek. 7 Mart’ta Ay ve Jüpiter gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Sondördün evresine yaklaşan Ay’ı ve Jüpiter’i Aslan Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz.
Satürn, mart ayının ilk günlerinde Güneş’ten yaklaşık üç saat önce doğu-güneydoğu ufkunun üzerinde ortaya çıkacak ve ayın ilerleyen günlerinde giderek daha erken doğmaya başlayacak. Satürn gün ışığında kaybolmadan önce ufkun üzerinde en yüksek noktaya ulaşacak. 11 Mart’ta Ay ve Satürn gökyüzünde birbirine yakın görünecek.
20 Mart ilkbahar ılımı yani gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu tarih.
1 Mart saat 23.00, 15 Mart saat 22.00, 31 Mart saat 21.00’de gökyüzünün genel görünümü
