Rochester Üniversitesi

Polimerler, çok sayıda molekülün kimyasal bağlarla bir araya gelerek oluşturdukları yüksek molekül ağırlıklı bileşiklerdir. Kolay ve uygun maliyetle üretilen bu bileşikler üstün mekanik özelliklere sahiptir. Hatta bazı polimerlerin bu özellikleri çevreden gelen uyarılara göre değişiklik gösterebilir. “Akıllı polimer” olarak adlandırılan bu polimerler, ortamdaki sıcaklık, nem, pH, ışık yoğunluğu, manyetik alan gibi parametrelere bağlı olarak şekil, renk, iletkenlik gibi özelliklerini değiştirirler. Bu yönleriyle diğer polimerlerden ayrılan akıllı polimerler tıbbi uygulamalardan inşaat sektörüne kadar birçok farklı alanda kullanılabiliyor.

Çeşitli kullanım alanları nedeniyle son yıllarda akıllı polimerleri konu alan pek çok çalışma yapılıyor. Bu çalışmalardan biri de yakın zaman önce Journal of Polymer Science: Part B’de yayımlandı. Araştırmada şekil hafızalı yani dışarıdan bir etkiyle şekil değiştirebilen ve etki ortadan kalktığında eski şekline dönebilen polimerler sentezlendi. Belli bir kuvvetle şekli değiştirilen bu polimerlerin yapısındaki zincirlerin bir kısmı aynı yönde hizalanarak kristalin bölgeler oluşturuyor. Bu sayede polimer yeni şeklini koruyabiliyor. Polimer 35-37°C civarında bir sıcaklığa maruz kaldığında ise tekrar eski halini alıyor. Bu nedenle polimerlerin eski şeklini alabilmesi için insan vücudunun sıcaklığı bile yeterli oluyor. Çalışmaya göre, bu akıllı polimerler, şekil hafızalı olmalarının yanı sıra bu değişim sırasında açığa çıkan enerji sayesinde kendi ağırlıklarının yaklaşık 1000 katını taşıyabiliyor.

Vücut sıcaklığında kalıcı şekline kolayca dönebilen bu polimerlerin öncelikli olarak biyomedikal alanda kullanılması planlanıyor. Özellikle de yapay deri, cerrahi dikiş ve vücut sıcaklığına bağlı ilaç dağıtımı gibi farklı uygulamalarda tercih edilebileceği düşünülüyor.