Birkaç senedir bilim ve teknoloji dünyasının adeta tozunu attıran 3D yazıcı teknolojisini bilenler bilir. Bilmeyenler için kısaca anlatmak gerekirse; bu teknolojiye 3D baskı ya da katmanlı üretim denmesinin temel sebebi, bilgisayarda üç boyutlu olarak tasarlanmış ya da üç boyutlu olarak taranmış herhangi bir ürünün, uygun baskı malzemesinin doldurulduğu kartuşlar aracılığıyla üst üste dizili katmanlar halinde basılması.
Gelişmiş ülkelerde son beş yıldır pek çok alanda endüstriyel ve hobi amaçlı üretimi yapılan 3D yazıcılar bir-iki senedir Türkiye’de de bulunabiliyor. Bugün hobi amaçlı bir 3D yazıcı ülkemizde yaklaşık 3500 TL’ye satın alınabiliyor.
Peki, bir 3D yazıcı neleri basabilir? Ayakkabıdan yiyeceğe, protezden makine parçasına, bilgisayarda modellemesi yapılmış her şeyi... Yapmanız gereken tek şey basacağınız ürüne uygun baskı malzemesini bulup kartuşlara doldurmak. Bu amaçla yaygın olarak polimer, metal ve doğal esaslı (örneğin ahşap) malzemeler kullanılıyor. Ancak teknoloji geliştikçe baskı malzemelerinin çeşitliliği de artıyor; tıpkı çikolata gibi.
Gelelim sevdiklerimizin çikolatasını yapmaya. Türkçede, çok sevilen insanlar için kullanılan, “Yerim seni!” mecazı, 3D yazıcı teknolojisinde somut karşılığını buldu denebilir. Nasıl mı? Şöyle düşünelim: Eğer çikolatanın 3D yazıcı kartuşuna doldurulması ve mürekkep yerine kat kat çikolata püskürtmesi mümkünse, neden sevdiklerimizin fotoğraflarının ya da resimlerinin üç boyutlu modelleme yöntemiyle çikolataları basılmasın?
Başlangıçta yalnızca plastik ve metal ürünler basılabiliyorken 3D yazıcı ile çikolata basımı ilk kez 2011 yılı ortalarında İngiltere’de gerçekleştirildi.
Exeter Üniversitesi’nin bir İngiliz şirketinin finans desteğiyle yürüttüğü projenin araştırma-geliştirme aşamasında zorlu süreçler yaşandı. Çünkü çikolata basımı, çok hassas ısıtma ve soğutma işlemlerine ihtiyaç duyuyordu. 3D baskı sürecinde bazı önemli değişkenler, sıvı çikolata için belirlenmiş doğru akış hızı oranlarında bir araya getirilmek zorundaydı. Araştırmacılar bu zorluğu yeni bir “ısıtma ve soğutma kontrol sistemi” geliştirerek aşmayı başardı. 3D yazıcı bir kat çikolata bastıktan sonra, belli bir süre katılaşmasını bekliyor ve sırasıyla diğer katları basıyordu. Böylece geliştirilen prototip yazıcıyla 3D çikolata basımı ucuz, sağlıklı ve çevreci bir teknolojiyle hayata geçirilmiş oldu.
Araştırmanın lideri, Exeter Üniversitesi’nden Dr. Liang Hao’ya göre 3D yazıcı teknolojisinin en önemli özelliği kişinin kendi tasarımıyla benzeri olmayan bir ürün üretebilmesi. Bu bağlamda çikolatanın baskı malzemesi olarak kullanılmasının başarılmış olması, özel çikolata tasarımlarının hayata geçirilmesinin de mümkün olduğunu gösteriyor. Sadece yaratıcılıkla sınırlanabilecek tasarımlar, doğal olarak sevdiklerimizin resimlerini ve fotoğraflarını da kapsayabiliyor.
Zaman içinde 3D çikolata basan yazıcılar daha da geliştirildi. Örneğin ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT), 2012 yılının Mart ayında tanıttığı “Dijital Çikolatacı” daha karmaşık bir 3D yazıcı prototipi. Araştırma-geliştirme çalışmalarına paralel olarak yazıcıların seri üretimine de yavaş yavaş geçiliyor.
Nitekim, geçtiğimiz Şubat ayında Tokyo’daki FabCafe, müşterileri için Sevgililer Günü’ne özel böyle bir 3D çikolata hizmeti verdi. İki gün süren hazırlıkta, önce dilediğiniz ifadeyle yüzünüzün 3D taraması yapılıyor ve elde edilen dijital kalıp, çikolatalarınızın basımında kullanılıyor. Yaklaşık 66 dolara mal olan bu çalışma sonunda yüzünüzün kalıbı ve çikolatalarınızla birlikte kafeden ayrılıyorsunuz.
Kaynaklar:
Pekin Üniversitesi’nde çalışan Prof. Dr. Zhiyong Zhang ve öğrencileri, anne karnındaki bebeklerin Down sendromlu olup olmadığını tespit edebilen, transistör (elektrik sinyallerini yükseltmede kullanılan bir tür devre elemanı) tabanlı bir DNA sensörü geliştirdi.
Atıkların sebep olduğu kirlilik günümüzün en önemli çevre sorunlarından biri. Bu nedenle araştırmacılar doğaya zarar veren atıkların yeniden kullanılabilmesi üzerine çalışmalar yapıyor. Her yıl milyonlarca atık geri dönüştürülmek amacıyla insan gücüyle ayrıştırılsa da artık bu işi otonom olarak yapabilecek robotlar geliştiriliyor.
Hibrit enerjili uçak BEHA’nın (biyoelektrikli hibrit hava aracı) 2025’te yolcu taşımaya başlayarak hizmete girmesi hedefleniyor. 18 yolcu kapasiteli uçak, özgün kanat tasarımı sayesinde 300 metre uzunluğundaki çok kısa pistlerde kalkış ve iniş yapabilecek.
Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam’da Bilim ve Teknik kitabında, 1270 ve 1280 yılları arasında Moğolların Bağdat’ı istilasının hemen ardından Arap mucit Hasan Rammah’ın Kitâbü’l Fürusiyye ve’l-Menasibü’l-Harbiyye adlı eserinde tarif ettiği ve “kendi kendine hareket eden ve yanan yumurta” olarak isimlendirdiği düzeneğin torpidonun tarihteki bilinen ilk örneği olduğundan bahsediyor.
1928’de Walt Disney en büyük çizgi film yapım şirketlerinden biriydi. Dönemin en önemli yapımlarından biri olan Buharlı Gemi Willie (Steamboat Willie - 1928) yönetmen Ub Iwerks ve Walt Disney imzasıyla perdeye yansıdı. Başrolde ününü günümüzde de devam ettiren Disney kahramanı Mickey Mouse vardı.
11-13 Nisan tarihleri arasında İTÜ Ayazağa Kampüsü Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek İstanbul Teknik Üniversitesi Robot Olimpiyatları İTÜRO 2019’un başvuruları başladı.
Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından bu yıl “Dijital Türkiye” ana temasıyla düzenlenecek 8. Science Expo, 2-5 Mayıs 2019 tarihleri arasında Bursa’da gerçekleştirilecek.
Uçsuz bucaksız derin denizlerde yaşayan canlıları incelemek, günümüzde kullanılan gelişmiş teknolojilere rağmen, araştırmacılar için hâlâ zorlu bir süreç. Bu süreci kolaylaştırmak isteyen araştırmacılar yeni yöntemler geliştiriyor.
İtalya’daki Ferrara Üniversitesi’nden Dr. Giovanna Paolone ve arkadaşları epilepsi tedavisi için bir beyin implantı geliştirdi. Beynin hastalıklı bölgelerine yerleştirilen cihaz, epilepsi tedavisinde kullanılan bir tür protein salgılıyor.
TÜBİTAK Popüler Bilim Dergileri, hem Dünya Kadınlar Günü’nü hem de Pi Günü’nü kapsayan 8-14 Mart Bilim ve Teknoloji Haftası için Türkiye’nin dört bir yanında farklı temalarda bilim söyleşileri etkinlikleri düzenliyor.
Akay Caddesi No: 6 06420 Bakanlıklar / ANKARA
0312 298 95 24
E-Posta: bilim.genc@tubitak.gov.tr
0312 222 83 99
0312 221 18 60
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
