Satranç - Ekim 2019

Üç hamlede mat

Çözüm:

1.g×f8=F! Şh8 2.Fg7+ Şh7 3.f8=A mat

Tek varyantlı yalın bir problem. Yine de kurgucu tek varyant içinde iki farklı alt terfiyi göstermeyi başarmış. Problemin bir başka özelliği anahtar hamle ile rütbeli bir taşın alınması. Anahtar hamlede piyonun alınması göreceli olarak olağan sayılabilir. Ama rütbeli bir taşın alınması çok nadirdir. Bununla birlikte problem kurma kuralları açısından “yasak” da değildir.

Şimdi, bir diğer önemli problem temasını inceleyelim:

Beyaz oynar, üç hamlede mat eder.

Burada 1. Ae7 hamlesinin kuvvetli bir anahtar hamle adayı olduğunu düşünebilirsiniz. Çünkü hem 2. Ag6 hem de 2. Af5 mat ile tehdit ediyor. Ne yazık ki 1...Fc2! her iki tehdidi de önlüyor. 1. Ae3 hamlesi de cazip görünüyor çünkü 2. Af5/Kg4 mat tehditleri var ama siyah bunu da 1...Fd7! ile savuşturuyor.

Artık anahtar hamleyi vermenin zamanı geldi:

Burada “Romalı teması” işlenmiş. Bu temayı şöyle tarif edebiliriz: Beyazın bir “ana planı” vardır. Ancak siyahın bir taşı bu ana planı önleyen bir savunma hamlesi yapmaktadır. Beyaz önce bir “ön oyun” ile savunmayı yapan taşı kötü bir kareye zorlar, arkasından ana planını devreye sokar. Saptırılmış olan siyah taş daha önce yaptığı savunma hamlesi yerine farklı ancak daha kötü bir  savunma hamlesi yapar, beyaz da mat eder.

Bu problemde beyazın iki alternatif ana planı var: 1. Ae7 ve arkasından 2.Ag6/Af5 mat ya da 1. Ae3 ve arkasından 2. Af5/Kg4 mat. Ama siyah bunların birincisini 1...Fc2!, ikincisini de 1...Fd7! ile önlüyor. Beyaz ön oyun (1. Kg2 2. Ag6+ 3. Adf4 mat) ile siyah fili kritik konumunu terk etmeye zorluyor. Siyah filin yeni konumuna göre (c2 ya da e8) iki ana planından uygun olanını devreye sokuyor.

Aşağıdaki problemin çözümünü size bırakıyoruz:

Beyaz oynar, üç hamlede mat eder.

İpucu: Önce beyazın “ana planının” ne olabileceğini düşünün. Sonra, bu ana planı engelleyen siyah taşı saptıracak hamleyi (yani ön oyunu) bulun.