Disprosyum
Disprosyum
Su ve hava ile kolayca tepkimeye girdiğinden saf hâldeyken neredeyse kullanılmaz.
Disprosyum, periyodik tablonun 6. periyodunun lantanitler grubunda yer alan 10. elementtir. Disprosyumun atom numarası 66'dır. Disprosyum, Dy sembolü ile gösterilir ve metalidir.
Disprosyumun Tarihçesi ve Kullanım Alanları
Adını Yunancada “elde edilmesi zor” anlamına gelen dysprositos kelimesinden alır.
Evinin şöminesindeki mermerden kopardığı parçalarla defalarca deney yapan Paul-Emile Lecoq de Boisbaudran tarafından 1886’da keşfedildi.
Düşük düzeyde zehirlidir.
Su ve hava ile kolayca tepkimeye girdiğinden saf hâldeyken neredeyse kullanılmaz.
Yüksek sıcaklıklarda manyetik özelliklerini koruyabildiği için asıl kullanım alanı, neodim temelli mıknatısların üretildiği alaşımlardır. Motor ve jeneratörlerde kullanılan mıknatısların ısıya dayanıklı olması gerekir. Bu mıknatıslar rüzgâr türbinleri ve elektrikli aletlerde kullanıldığı için disprosyum ihtiyacı gün geçtikçe artıyor.
Disprosyum iyodür tuzu, halojen lambalarda kullanılır ve parlak beyaz ışık yayar.
Disprosyum oksit ve nikel içeren bir tür sermet (seramik ve metal içeren bir tür kompozit malzeme) nükleer reaktörlerin kontrol mekanizmalarında kullanılır.
Nötronları kolayca soğurur, uzunca bir süre nötron bombardımanına maruz kalsa da şeklini korur.
Önemli izotopları:
164Dy
Elektron dizilimi:
[Xe]4f106s2
Yoğunluk (g/cm3):
8,55
Atom yarıçapı (Å):
2,31
Elektron ilgisi (kj/mol):
Bilinmiyor
Oda sıcaklığındaki hâli:
Katı
Erime noktası (°C):
1412
Kaynama noktası (°C):
2567
Elektronegatifliği:
1,22
Keşif yılı:
1886
İyonlaşma Enerjileri
573,017
1125,98
2199,9
4001,25
-
-
-
-