İterbiyum
İterbiyum
Havayla temas ettiğinde yavaşça oksitlenir ve yüzeyinde koruyucu bir tabaka oluşturur.
İterbiyum, periyodik tablonun 6. periyodunun lantanitler grubunda yer alan 14. elementtir. İterbiyumun atom numarası 70'tir. İterbiyum, Yb sembolü ile gösterilir ve metaldir.
İterbiyumun Tarihçesi ve Kullanım Alanları
Adını İsveç’in Ytterby kasabasından alır.
Düşük düzeyde zehirlidir.
Gümüşi renkte, yumuşak bir metaldir. Havayla temas ettiğinde yavaşça oksitlenir ve yüzeyinde koruyucu bir tabaka oluşturur.
Yer kabuğunda monazit mineralinde bulunur.
Gün geçtikçe iterbiyum için, veri saklama aygıtları ve ayarlanabilir lazerler başta olmak üzere, farklı kullanım alanları ortaya çıkıyor.
1841’de Carl Mosander seryadan (1803’te keşfedilen ve çeşitli oksitler içeren bir karışımdan) lantan ile birlikte didimiyumu ayrıştırıp bulduğu maddelerin yeni elementler olduklarını öne sürdükten sonra, 1794’te bulunan itriyumun da saf olmayabileceğini düşünerek ondan da yeni elementler ayrıştırabileceğini düşündü. 1843’te itriyumdan terbiyum oksit ve erbiyum oksidi ayrıştırmayı başardı. Bu elementler de diğer lantanitlerin bulunmasında rol oynadı. 1878’de Jean-Charles Galissard de Marignac erbiyumdan iterbiyum adını verdiği başka bir elementi ayrıştırmayı başardı. Ancak bunlar da saf değildi, bir yıl sonra da iterbiyumdan skandiyum, erbiyumdan ise tulyum ayrıştırıldı. 1907’de de iterbiyumdan lütesyum ayrıştırıldı.
Önemli izotopları:
172Yb, 173Yb, 174Yb
Elektron dizilimi:
[Xe]4f146s2
Yoğunluk (g/cm3):
6,90
Atom yarıçapı (Å):
2,26
Elektron ilgisi (kj/mol):
–1,93
Oda sıcaklığındaki hâli:
Katı
Erime noktası (°C):
824
Kaynama noktası (°C):
1196
Elektronegatifliği:
Bilinmiyor
Keşif yılı:
1878
İyonlaşma Enerjileri
603,435
1174,805
2416,96
4202,9
-
-
-
-