Praseodim

Praseodim, periyodik tablonun 6. periyodunun lantanitler grubunda yer alan 3. elementtir. Praseodimin atom numarası 59'dur. Praseodim, Pr sembolü ile gösterilir ve metaldir.

Praseodimin Tarihçesi ve Kullanım Alanları

Adını Yunancada “yeşil ikiz” anlamına gelen prasios didymos ifadesinden alır. 1841’de Carl Mosander seryadan (1803’te keşfedilen ve çeşitli oksitler içeren bir karışım) lantan ile birlikte didimiyumu ayrıştırıp bulduğu maddelerin yeni elementler olduklarını öne sürdü. Yaklaşık 40 yıl boyunca didimiyumun element olduğu düşünüldüyse de 1882’de atom tayfı kontrol edildiğinde saf bir metal olmadığı anlaşıldı. 1885’te ise Avusturyalı kimyager Carl Auer von Welsbach didimiyumun iki ayrı element içerdiğini gösterdi ve bu elementlere praseodim ve neodim isimlerini verdi.

Düşük düzeyde zehirlidir.

Gümüşi renkte, yumuşak bir metaldir.

Pek çok metalle alaşım oluşturur. Magnezyumla oluşturduğu alaşım uçak motorlarında kullanılır.

Çakmaklardaki çakmak taşlarında bulunan mishmetalde yaklaşık %5 oranında praseodim vardır.

Kalıcı mıknatıslarda da praseodim bulunur.

Diğer lantanitlere benzer şekilde, stüdyo ışıklandırmalarında ve projektörlerde kullanılır.

Emaye ve camları renklendirmede, özellikle de sarı renk vermede praseodimin tuzları kullanılır. Sarı ışığı ve kızılötesi ışımayı engellediği için cam üreticileri ve kaynak yapanların taktığı koruyucu gözlüklerdeki camlarda, neodimle birlikte praseodim kullanılır.