Vanadyum

Vanadyum, periyodik tablonun 4. periyodunun 5. grubunda yer alan bir elementtir. Vanadyumun atom numarası 23'dir. Vanadyum, V sembolü ile gösterilir ve metaldir.

Vanadyumun Tarihçesi ve Kullanım Alanları 

Adını İskandinav mitolojisindeki Vanadis’ten alır.

Vanadyum birbirinden bağımsız olarak iki defa keşfedildi. Bu keşiflerden ilki 1801 yılında Meksika’da Andrés Manuel del Rio tarafından gerçekleştirildi. Ancak bu bilim insanının Paris’e onay için gönderdiği örnek Fransız kimyacılar tarafından kromlu bir bileşik olarak değerlendirildi. 1831’de ise İsveçli kimyacı Nil Gabriel Selfström tarafından elde edildi ve yeni bir element olduğu doğrulandı.

İnsanlar da dâhil olmak üzere bazı canlılar için hayati önem taşır ancak çok az miktarda alınması yeterlidir. Örneğin günlük 0,01 mg vanadyum ihtiyacımızı fazlasıyla karşılar.

Vanadyum içeren birtakım bileşikler zehirli etki gösterebilir.

Dünya genelinde üretilen vanadyumun %80’i çelik üretiminde katkı maddesi olarak kullanılır. Vanadyum-çelik alaşımları hayli sağlamdır. Bu yüzden zırh kaplamalarında, otomobillerin motor aksamlarında kullanılırlar. %1 vanadyum ve %1 krom karıştırılarak çelik darbeye ve titreşime dayanıklı hale getirilir. Nötron soğurma özelliği düşük olduğundan nükleer reaktörlerde vanadyumlu alaşımlar kullanılır.

Vanadyum (V) oksit gümüşi renktedir. Seramik ve camlara renk vermek için kullanılır. Ayrıca süperiletken mıknatıslarda da kullanılır.