Bilim Genç olarak haziran ayında objektiflerinizi çevrenizdeki ağaçlara odaklamanızı istiyoruz.
Prof. Dr. Hüseyin Sarı
Havaların soğumasıyla birlikte doğa kabuğuna çekilir ve yeryüzü -özellikle de yüksek kesimler- karla kaplanır. Bu durum kışın doğayı keşfedemeyeceğimiz anlamına gelmemeli. Kış mevsiminde de doğada yapabileceğimiz farklı etkinlikler var: Örneğin kayak ve kar kaykayı (snowboard) gibi etkinliklerin yanı sıra karda yürüyüş yapabilir ve doğanın kış halini keşfedebiliriz.
Kış yürüyüşleri de yaz aylarında yapılan doğa yürüyüşleri kadar keyifli ve görsel açıdan zengindir. Ancak kışın doğa yürüyüşü yaparken kış mevsimindeki koşulları göz önünde bulundurmamız, buna göre bazı temel bilgilere sahip olmamız ve belirli kuralları gözetmemiz gerekir. Aksi takdirde tehlikeli sonuçlar doğurabilecek durumlar ortaya çıkabilir.
Önceki yazılarımızda bahar ve yaz aylarında yapılabilecek doğa yürüyüşleri ve kullanılan temel ekipmanlar hakkında bilgiler paylaşmış, keyifli ve güvenli bir etkinlik için bazı ipuçları vermiştik. Kışın yapılacak doğa yürüyüşleri için bu bilgilerin yanı sıra mevsime yönelik bazı ek bilgilere ve malzemelere ihtiyacımız olacak.
Kışın Yapılacak Doğa Yürüyüşü için Gereken Malzemeler
Kışın doğa yürüyüşü planlarken yaz aylarında yapılan etkinliklerden farklı olarak havanın soğuk olacağını, yürüyüşün bir kısmının ya da tamamının kar üstünde yapılacağını, buna bağlı olarak yürüyüş tempomuzun normalden daha yavaş olacağını ve günlerin yaza göre daha kısa olduğunu göz önünde bulundurmamız gerekir.
Karlı Zeminde Yürüyüş Yaparken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Karda yürümek normal bir doğa yürüyüşünden daha yorucudur. Kar yürüyüşünün zorluğu karın sertliğine ve kalınlığına bağlı olarak değişir. Karda yürüme tekniklerini bilirsek daha az enerji harcayarak ve fazla terlemeden güvenli bir şekilde yürüyebiliriz. Doğada yürüyüş kuralları kar yürüyüşlerinde de geçerlidir. Tek sıra halinde yürümemiz karlı zeminde daha da önemlidir. Yürüdüğümüz zemin yumuşak ve kalın karla kaplıysa önümüzdeki yürüyüşçünün açtığı ayak izlerine basarak yürümek gerekir. Bu sayede daha az enerji harcar ve daha az yoruluruz.
İz açan ekip lideri grubun geri kalan üyelerini dikkate alarak adımlarını ekipteki en kısa adımlı kişiye göre ayarlamalıdır. Karda iz açarak ilerleyen ekibin başındaki kişi çok çabuk yorulacağı için dönüşümlü olarak öndeki yürüyüşçünün değiştirilmesi gerekir.
Kışın havanın soğuk olması daha az su içeceğimiz anlamına gelmemeli; tam tersine soğuk ve rüzgârlı havada sıvı kaybı yazın yapılan doğa etkinliklerinden daha fazladır. Bu nedenle yürüyüş sırasında bol bol su içmeyi ihmal etmemek gerekir. Yanımızda taşıdığımız su soğuk olacağından bu suyu doğrudan değil, termosta taşıdığımız sıcak su ile ılıtarak içmemiz gerekir. Böylece hem vücut sıcaklığımızı korur hem de daha çok su içebiliriz.
Kış Yürüyüşlerinde Güvenlik
Doğa yürüyüşlerini genellikle güvenli bölgelerde yapsak da kışın çığ olasılığını her zaman göz önünde bulundurmamız gerekir. Özellikle ağaçsız, eğimin ve kar kalınlığının fazla olduğu bölgelerde çığ düşme riski yüksektir. Bu nedenle bu gibi yerlerde dikkatli yürümek gerekir. Yürüdüğümüz bölgeyi tanımak ve kar yağmadan önceki halini görmüş olmak çığ riski konusunda tahminde bulunmamıza yardımcı olabilir.
Kış yürüyüşlerinde dikkat etmemiz gereken bir diğer önemli konu da hipotermidir. Hipotermi vücudun ısı kaybetmesi sonucu vücut sıcaklığının belirli bir değerin altına düşmesi nedeniyle meydana gelir. Önlem alınmazsa hipotermi çok ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir. Yeterince kalın giyinmez veya ıslanan kıyafetlerimizi değiştirmeden uzun süre ıslak kıyafetlerle etkinliğe devam edersek ısı kaybı çok daha fazla olur ve hipotermiye yakalanma riski artar. Bu nedenle yanımızda mutlaka yedek kıyafetler bulundurmalı, ısı kaybının fazla olduğu el, boyun ve yüzümüzü soğuktan koruyacak şekilde iyice örtmeliyiz.
Bilim Genç olarak haziran ayında objektiflerinizi çevrenizdeki ağaçlara odaklamanızı istiyoruz.
Yalıçapkınıgiller ailesinde yer alan bayağı yalıçapkını (Alcedo atthis) Avrupa, Güneydoğu Asya ve Afrika’da görülür.
Bilimsel çalışmalar, günümüzden 90 milyon yıl önce Güney Kutbu civarındaki karaların yağmur ormanlarıyla kaplı olduğunu gösteriyor.
NASA tarafından alınan uydu görüntüleri Çin’deki hava kirliliğinde çok büyük düşüş yaşandığını gösteriyor. Yaşanan değişim kısmen de olsa koronavirüsün yayılmasını önlemek için alınan önlemlere bağlanıyor.
Her canlı kendine en uygun yaşam koşullarında varlığını sürdürür. Örneğin bir kutup ayısı çölde yaşayamazken çölde büyüyüp gelişen bir kaktüs kutuplarda hayatta kalamaz. Okyanusta yaşayan canlıların da büyüyüp gelişebilmesi için deniz suyunun asitlik derecesinin belirli bir seviyede olması gerekiyor.
Uluslararası bir araştırma grubunun Nature Reviews’ta yayımladıkları bir makaleye göre, küresel ısınmanın ana nedeni olan atmosferdeki karbondioksit artışı, aynı zamanda yeryüzündeki bitki örtüsünün çoğalmasına sebep oluyor.
İlki 2017 yılında gerçekleştirilen Antarktika bilim seferi yolculuğumuzun dördüncüsüne (TAE-IV) katılacak 24 kişilik ekip 9 Şubat’ta yolculuklarına başlıyor.
Günümüzde küresel ısınmanın da etkisiyle orman yangınları günlerce hatta aylarca sürebiliyor. Yangınları kontrol altına almak ise gitgide zorlaşıyor. Orman yangınları sonucunda yangının büyüklüğüne bağlı olarak birçok hayvan yaşamını kaybediyor ve çok sayıda bitki yok oluyor.
Bitkiler atmosferdeki karbondioksiti kullanarak fotosentez yapar. Fotosentez sonucu hem besin üretilir hem de oksijen açığa çıkar. Canlıların solunum yapması için gerekli oksijenin büyük kısmı bitkilerden sağlanır. Bu bakımdan ormanlar en önemli oksijen kaynağıdır.
Bilim Genç Fotoğraflar köşesinde aralık ayında objektiflerinizi çevrenizdeki hayvan desenlerine odaklamanızı istemiştik. Bu süreçte #HayvanDesenleri etiketiyle Bilim Genç’te paylaştığınız fotoğraflar Bilim Genç ekibi tarafından değerlendirildi.
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
0312 298 95 24
E-posta: bilim.genc@tubitak.gov.tr
0312 222 83 99
0312 221 18 60
E-posta: abone@tubitak.gov.tr
