Kaslar Nasıl Yenilenir?

ABD’deki Salk Enstitüsünde çalışan bir grup araştırmacı, kasların yenilenme süreciyle ilgili önemli sonuçlara ulaştı. Gelecekte yaşlanmaya bağlı kas kaybına çözüm bulunabilir.

Geçmişte yapılan bilimsel çalışmalar, Yamanaka faktörleri olarak adlandırılan bir grup proteinin canlı hayvanlarda kasların yenilenmesini artırdığını göstermişti. Ancak bu sürecin detayları hakkında fazla bir şey bilinmiyordu.

Yamanaka faktörleri, laboratuvar ortamında başkalaşmış hücreleri -örneğin deri hücrelerini- kök hücrelere dönüştürmek için kullanılır. Bu proteinler, canlı hücrelerde yeni proteinlerin DNA’da kodlanmış bilgilere uygun olarak sentezlenmesi (DNA translasyonu) sürecini kontrol eder.

ABD’deki Salk Enstitüsünden Dr. Chao Wang ve arkadaşları, Yamanaka faktörlerinin kasların yenilenmesini nasıl tetiklediğini incelerken muhtemel iki senaryo üzerinde durmuşlar: Yamanaka faktörlerinin kas kök hücrelerini doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemesi. Araştırmacılar fareler üzerinde yaptıkları deneylerde kas kök hücrelerindeki Yamanaka faktörlerinin doğrudan artırılmasının kasların yenilenmesinde bir artışa sebep olmadığını belirlemişler. Kas liflerindeki Yamanaka faktörleri artırıldığındaysa, önce Wnt4 olarak adlandırılan bir tür proteinin miktarının azaldığını daha sonra da kasların yenilenmesinin hızlandığını gözlemlemişler. 

Geçmişte yapılan çalışmalar kas lifleri tarafından salgılanan Wnt4 proteinlerinin kas kök hücrelerinin dingin bir hâlde kalmasını sağladığını göstermişti. Kas liflerinden yüksek miktarda Wnt4 proteininin salgılanması, kök hücrelere yeni kaslara ihtiyaç olmadığı mesajını veriyor. Wnt4 proteinlerinin azalması ise yeni kasların üretilmesini tetikliyor.

Araştırmacılar elde edilen sonuçlara bakarak kas kök hücrelerinin etkinleşmesini ve kas kütlesinin artmasını sağlamak için iki yönteme başvurulabileceğini söylüyorlar. Birincisi kas lifleri tarafından salgılanan Wnt4 proteinlerinin miktarı azaltılabilir. İkincisi de Wnt4 proteinleri ile öncül hücreler arasındaki iletişim engellenebilir.

Araştırma ile ilgili detaylı bilgiye Nature Communications’ta yayımlanan makaleden ulaşabilirsiniz.