logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Haziran 2025’te Gökyüzü

Linux İşletim Sistemi Nedir? Nerelerde Kullanılır?

Chandra, Yeni Tip Kozmik Nesneden Gelen Düzenli Sinyaller Tespit Etti

Hava Kirliliği Bilişsel Becerilerimizi ve Sosyal İlişkilerimizi Olumsuz Etkiliyor

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Elektron Mikroskobu Mikro Dünyaların Keşfi

Kafein Merkezi Sinir Sistemini Nasıl Etkiliyor?

Kaybedilen Dişler Geri Kazanılabilir mi?


Gök Adamızın Merkezindeki Kara Delik İlk Kez Görüntülendi

Dr. Mahir E. Ocak
13/05/2022

Gök adamızın merkezindeki kara delik üç yüzden fazla araştırmacının beş yıla yayılan çabaları sonucunda ilk kez görüntülendi.

Gök Adamızın Merkezindeki Kara Delik İlk Kez Görüntülendi
EHT Collaboration
Sagittarius A*’ın ilk görüntüsü

Olay Ufku Teleskopları olarak adlandırılan bir dizi teleskopla yapılan çalışmalar sonucunda, 2019 yılında M87 Gök Adası'nın merkezindeki kara deliğin görüntüsü elde edilmişti. Bir ilk olma özelliği taşıyan bu tarihî başarıya imza atan araştırma grubu, içinde bulunduğumuz Samanyolu Gök Adası’nın merkezindeki kara deliği görüntülemek için çalışmalar yapıyordu. 11 Mayıs’ta yapılan bir basın açıklamasıyla çabaların sonuç verdiği, gök adamızın merkezindeki kara deliğin ilk görüntüsünün elde edildiği açıklandı. Toplantıda söz alan araştırma grubu liderleri yaptıkları çalışmaları ve elde ettikleri sonuçların önemini kısaca açıkladılar. İlk konuşmayı yapan Prof. Dr. Feryal Özel geçmişte yapılan bilimsel çalışmaların gök adamızın merkezinde devasa kütleli bir kara delik olduğuna işaret ettiğini, kendi çalışmalarının da bu kara deliğin varlığını hiçbir şüpheye yer bırakmayacak biçimde doğruladığını ifade etti.

Gök adamızın merkezinde yer alan kara delik Sagittarius A* ya da kısaca Sgr A* olarak adlandırılıyor. Kara delikler doğrudan görülemeseler de kütle çekimi aracılığıyla çevreleriyle etkileşirler. Etraflarındaki yıldızların hareketlerini gözlemleyerek kara deliklerin varlığı ve özellikleri hakkında çıkarımlar yapmak mümkündür. Geçmişte Sgr A*’ı çevreleyen yıldızların hareketlerini gözlemleyerek yapılan çalışmalar, Sgr A*’ın kütlesinin Güneş’inkinin yaklaşık 4 milyon katı kadar olduğunu gösteriyordu. Ayrıca kuramsal tahminler, kara deliğin olay ufkunun çapının, spinine bağlı olarak, 12-24 milyon kilometre aralığında olması gerektiğini söylüyordu. Elde edilen görüntünün kuramsal tahminlerle uyum içinde olduğu belirtiliyor.

Olay Ufku Teleskopları dizisi yeryüzünün çeşitli bölgelerinde konumlanmış sekiz ayrı teleskoptan oluşuyor. Bu teleskopların hiçbirisi Sgr A*’ı tek başına görüntüleyebilecek kapasitede değil. Ancak eş zamanlı çalıştıklarında sanki Dünya büyüklüğünde devasa bir teleskopmuş gibi gözlem yapabiliyorlar. Dünya’ya 27.000 ışık yılı uzaklıktaki Sgr A*’ın ilk kez görüntülenmesi 80’den fazla enstitüde çalışan 300’den fazla gök bilimcinin üç yıla yayılan çalışmaları sayesinde mümkün oldu. Kara deliğin görüntüsü sekiz teleskobun topladığı 3,5x1015 byte verinin işlenmesiyle elde edildi.

İvmelenen elektrik yükleri ışık yayar. Bu yüzden gaz bulutu ile çevrili bir kara deliğin ışık halesinin ortasında bir gölge gibi görünmesi beklenir. Yayımlanan fotoğraflarda da bir ışık halesi ve ortasında bir gölge görülüyor. Başka bir deyişle görüntülerde kara deliğin kendisini olmasa da sebep olduğu karanlık gölgeyi görebiliyoruz.

Araştırmacılar, hem daha iyi bir görüntüsünü elde etmek hem de özelliklerini daha iyi anlamak için Sgr A* üzerine çalışmaya devam etmeyi planlıyorlar. 

Elde edilen sonuçların altı ayrı makale hâlinde yayımlanacağı açıklandı.

Konu
Kara Delikler

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Chandra, Yeni Tip Kozmik Nesneden Gelen Düzenli Sinyaller Tespit Etti

Haberler • 30-05-2025

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: “Antarktika Hikâyeleri”

Duyurular • 24-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş