Depremler Pisa Kulesi’ni Neden Yıkamıyor?

İtalya’daki Pisa Kulesi eğikliğiyle ünlü. Bir zamanlar Galileo’nun yerçekim ivmesinin kütleden bağımsız olduğunu göstermek için tepesinden gülleler attığı rivayet edilen kule, inşa edilirken kasten eğik yapılmamıştı. Ancak altındaki zeminin yumuşaklığı nedeniyle zamanla yan yatmaya başladı. Yaklaşık 56 metre yüksekliğindeki kule bugün yaklaşık 4 metre eğik duruyor.

Pek çok insanın cevabını merak ettiği sorulardan biri Pisa Kulesi’nin depremlerde neden yıkılmadığı. Tehlikeli bir biçimde eğik duran ve zar zor ayakta kalmayı başaran yapının en ufak bir depremde bile yıkılacağını düşünebilirsiniz. Ancak Pisa Kulesi yüzyıllardır depremlerden hasarsız çıkmayı başarıyor. Üstelik inşası 1173 yılında başlayıp aralıklarla 200 yıla yakın süren kulenin adını aldığı Pisa şehri civarında 1280 yılından beri dört büyük deprem oldu.

Yakın zamanlarda aralarında Bristol Üniversitesi’nden Prof. Dr. George Mylonakis ve Roma Tre Üniversitesi’nden Prof. Dr. Camillo Nuti’nin de bulunduğu 16 araştırmacı bir araya gelerek Pisa Kulesi’nin depremlerden hasar görmeden çıkmayı nasıl başardığı üzerine çalışmalar yapmış. Vardıkları sonuç, kulenin sismik etkinlikler sırasında zarar görmemesini sağlayan şeyin yan yatarak yıkılmanın eşiğine gelmesine sebep olan şeyle aynı olduğunu gösteriyor: yumuşak zemin. Kulenin yüksekliği ve sertliğiyle temel zemininin yumuşaklığı bir araya geldiğinde yapının titreşim özelliklerinde önemli değişiklikler oluyor. Araştırmacıların yaptıkları çalışmalara göre, kule depremler sırasında zeminle beraber titreşmiyor ve böylece sismik etkinliklerden hasarsız çıkmayı başarıyor.