Helyum Bileşik Oluşturur mu?
Ortaokuldaki ve lisedeki kimya derslerinde öğretilen temel bilgilerden biri soygaz atomlarının kendi başlarına kararlı olduğu, başka elementlerin atomlarıyla bir araya gelerek bileşik oluşturmayacaklarıdır.
Ortaokuldaki ve lisedeki kimya derslerinde öğretilen temel bilgilerden biri soygaz atomlarının kendi başlarına kararlı olduğu, başka elementlerin atomlarıyla bir araya gelerek bileşik oluşturmayacaklarıdır. Ancak bu ve benzeri kimya yasaları sadece aşina olduğumuz sıradan koşullar altında geçerlidir. Yeryüzündekinden çok daha farklı koşullar altında soygazların da bileşikler oluşturması mümkündür. Uluslararası bir araştırma grubu da yakın zamanlarda bir soygaz olan helyum elementinin (He) atomlarını sodyum elementinin (Na) atomlarıyla bir araya getirerek Na2He bileşikleri oluşturmayı başardı. Dr. Xiao Dong ve arkadaşlarının yaptığı araştırmanın sonuçları Nature Chemistry’de yayımlandı.
Araştırmacılar Na2He bileşiğini elde etmek için elmas örs gözeler kullanarak çok yüksek basınçlı bir ortam oluşturmuş. Yeryüzündeki basınç 100.000 Pascal civarındadır. Elde edilen bileşikse ancak ortam basıncının 113 milyar Pascal’ın üzerinde olduğu durumlarda kararlı.
Bileşiğin kristal yapısıyla ilgili bir çizimi aşağıda görüyorsunuz. Sodyum atomları mor, helyum atomlarıysa bordo renkli kürelerle gösteriliyor. Köşelerinde sodyum atomları bulunan küplerin yarısının içi boş, diğer yarısının merkezindeyse helyum atomları yer alıyor.
