Hücre Nakliyle Obezite Tedavisi

Uluslararası bir araştırma grubu, hücre nakline dayalı bir obezite tedavisi geliştirdi. Dr. Chih-Hao Wang ve arkadaşları tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Science Translational Medicine’da yayımlandı.

Obezite çağımızın en önemli sağlık sorunlarından biri. Obezitenin sebep olduğu şeker hastalığı ve ilgili kronik rahatsızlıkların bu yıl COVID-19’dan daha çok can alacağı tahmin ediliyor.

İnsanlarda iki tür yağ hücresi bulunur: beyaz ve kahverengi yağ hücreleri. Beyaz yağ hücreleri enerjiyi depolar, kahverengi yağ hücreleriyse ısıya dönüştürür. Obezite sorunları yaşayan insanlarda yararlı kahverengi yağ hücrelerinin miktarı daha azdır.

Araştırmacılar insanlardan alınmış, gelişimlerini henüz tamamlamamış beyaz yağ hücrelerinin genlerine müdahale ederek bu öncül hücrelerin kahverengi yağ hücrelerine dönüşmesini sağlamışlar. Daha sonra elde edilen kahverengi yağ hücreleri, bağışıklık sistemleri olmayan deney farelerine aktarılmış. Sonuçta öncül kahverengi yağ hücrelerinin gelişimlerini tamamlayıp sanki farenin kendi hücreleriymiş gibi davranmaya başladığı görülmüş. Hücre nakli yapılan farelerin, kontrol farelerine kıyasla, daha az kilo aldığı belirlenmiş. Ayrıca hücre nakli yapılan farelerdeki hücrelerin kan şekerini düzenleyen insülin hormonuna karşı daha duyarlı oldukları ve kandan daha fazla şeker aldıkları görülmüş.

Geliştirilen yöntemi insanlarda uygulamanın bir yolu, önce obez insanlardan bir miktar beyaz yağ hücresi alıp kahverengi yağ hücrelerine dönüştürmek, daha sonra da bu hücreleri yeniden hastaya nakletmek olabilir. Ancak, bu kişiye özel tedavinin zor ve pahalı olacağı düşünülüyor.

Araştırmacıların üzerinde durduğu alternatif bir yöntem ise nakledilecek hücreleri bağışıklık sisteminden tepki görmeyecek biçimde biyomalzemelerin içine hapsetmek. Bir başka alternatifse beyaz yağ hücrelerinin kahverengi yağ hücrelerine dönüşmesini sağlayacak genleri hastanın vücuduna enjekte etmek. Araştırmacılar gelecekte bu alternatifler üzerine çalışmalar yapmayı planlıyorlar.

Araştırma ekibinin lideri Yu-Hua Tseng, geçmişte obezite ve şeker hastalığı gibi sağlık sorunlarının tedavisinde hücre bazlı tedavilerin ya da gen tedavilerinin kullanılmasının bilim kurgu gibi görüldüğünü ancak CRISPR gibi gen düzenleme yöntemlerinin geliştirilmesinden sonra bu tedavilerin gerçek hayatta yavaş yavaş kendine yer bulmaya başladığını söylüyor.