İnsan Hücrelerinden Hasarlı Dokuları Onarabilen Robotlar Geliştirildi

Gizem Gumuskaya, Tufts Üniversitesi

Aralarında doktora öğrencisi Gizem Gümüşkaya’nın da bulunduğu bir grup araştırmacı, farklı yaş ve cinsiyetteki insanlara ait bronş hücrelerini kullanarak hasarlı dokuları onarabilen robotlar geliştirdi. Geliştirilen robotlara “antrobot” adı verildi.

Antrobotlar Nasıl Geliştirildi?

Araştırmacılar COVID-19 ve akciğer hastalıkları üzerine yapılan çalışmalar nedeniyle bu hücrelere daha kolay erişebildikleri için insan bronş hücrelerini kullandı. Bronş hücreleri önce iki hafta boyunca şeker ve protein gibi besinlerin bulunduğu jelde tutuldu. Burada hücreler çoğalarak bir araya geldi ve çok hücreli yapılar oluşturdu.

Çizim: Umut Aybek

Daha sonra çok hücreli yapılar bir hafta boyunca bronş hücrelerinin akciğerde bulundukları ortama göre daha az yoğun sıvı bir ortama bırakıldı. Bu ortam normalde bronş hücrelerinin içe dönük olan sil yapılarının dışa doğru çıkmasını sağladı.

Gizem Gumuskaya, Tufts Üniversitesi

Hücrelerde hareketi sağlayan siller (sarı renkli) bir hafta içinde hücre dışına çıkıyor.

Hücreler, dışa doğru çıkan silleri aracılığıyla birbirine tutunarak daire oluşturdu. İşte bu yapılara antrobot deniyor. Antrobotların çapı 30 mikron ile 500 mikron (metrenin milyonda biri) arasında değişiyor.

Araştırmacılar antrobotların hasarlı dokuları onarma potansiyelini test etmek için birden fazla antrobotu büyüme kabına yerleştirdi. Antrobotlar büyüme kabında kendiliğinden bir araya gelerek bir “süperbot” oluşturdu. Araştırmacılar bu süperbotu hasarlı bir sinir dokusunun üzerine yerleştirdi. Hasarlı dokuya köprü görevi gören süperbot sayesinde hasarlı doku üç gün içinde tamamen iyileşti. Araştırmacılar gelecekte kişinin kendi dokusundan yapılan antrobotların damarları temizlemek, mukusu parçalamak veya ilacı hedef yerine ulaştırmak için kullanılabileceğini düşünüyor.

Gizem Gumuskaya, Tufts Üniversitesi

Kaynak:

• Gumuskaya, G. ve ark., “Motile Living Biobots Self-Construct from Adult Human Somatic Progenitor Seed Cells”. Advance Science, https://doi.org/10.1002/advs.202303575, 2023.