Kuşların Gagası Neden Birbirinden Farklı?

nitrub/ iStock.com

Çevrenize bir bakın. Hangi kuşları görüyorsunuz? Serçe, karga, saka, ibibik… Hepsi birbirinden farklı değil mi? İlk bakışta en belirgin farkları renkleri ve boyları gibi gelebilir. Fakat bu kuşların her birinin gagası da birbirinden oldukça farklıdır.

Jean Landry/Adil Baran/ iStock.com

 Serçe (solda) ve ibibik (sağda) kuşu

Farklı Tür Kuşların Gagaları Neden Birbirinden Farklı?

Kuşlar birçok işi gagalarıyla yapar. Örneğin gagalarını kullanarak tüylerini tararlar, dalları veya çimenleri taşıyarak yuva yaparlar, kendilerine ya da yavrularına zarar vermek isteyen kuşları ısırarak ve gagalayarak düşmanlardan korunurlar ve yavrularını beslerler. Fakat bir kuşun gagasının en önemli işlevi yiyecek toplamaktır. Kuşların dişleri yoktur. Bu yüzden yiyeceklerini bütün olarak yutarlar. Yiyecekleri parçalamak için de yine gagalarını kullanırlar. Bu nedenle bir kuşun gagası beslenme şekline göre farklı şekil ve büyüklüklerde olabilir.

Kaç Farklı Tür Kuş Gagası Var?

Kuşlar sadece gagalarına göre sınıflandırılmasa da bir kuşun gagasının şekline ve büyüklüğüne bakarak beslenme şekli veya besin arama davranışı hakkında tahminde bulunabilirsiniz.

Tahıl veya Tohumla Beslenen Kuşların Gagası Nasıl?

Tahıl veya tohumla beslenen kuşların gagası kısa, kalın ve koni şeklindedir. Bu gaga şekline sahip kuşlar arasında serçe, ispinoz, saka ve kanarya gibi kuşlar yer alır.

Wirestock/ iStock.com

 İspinozgiller ailesinde yer alan kocabaşın gagası

Tohumla beslenen bu kuşlar gagaları sayesinde tohumları delerek veya ezerek açabilirler.

Envatoelements

Kocabaş tohum yiyor.

Meyve ile Beslenen Kuşların Gagası Nasıl?

Papağangiller ailesinde yer alan makav ve papağanların kısa, güçlü, büyük, keskin ve kıvrık uçlu gagaları vardır.

USO/ iStock.com

Sümbül makavın gagası

Bu kuşlar gagalarını ceviz ve fındık gibi sert kabuklu yemişler ile meyveleri açmak ve kemirmek için kullanır. Özellikle gagalarının kıvrık ucu ve dilleri ile meyvenin kabuğunu ayırır ve iç kısımdan parça koparırlar.

Envatoelements

Sümbül makav meyve soyarken

Böceklerle Beslenen Kuşların Gagaları Nasıl?

Arı kuşu, ebabil, ardıç ve ibibik gibi böceklerle beslenen kuşların gagaları ince ve düzdür.

mauribo/ iStock.com

Böcek yakalamış bir arı kuşu

Ağaçkakanların da böcek bulmalarını ve ağaçları delerek yuva yapmalarını sağlayan güçlü, uzun ve ince gagaları vardır.

Envatoelements

Ağaçkakan yuva yapmak için gagasıyla ağacı deliyor.

Leş ve Taze Et ile Beslenen Kuşların Gagası Nasıl?

Akbaba, kartal, baykuş, şahin ve çaylak gibi kuşların gagaları kısa, sivri uçlu, keskin ve güçlüdür.

Zocha_K/ iStock.com

Kaya kartalının gagası

Bu kuşlar gagalarını kullanarak avlarının kürkünü veya derisini keser ve onları parçalar. Genellikle etçildirler.

Envatoelements

 Kaya kartalı avını parçalıyor.

Nektar ile Beslenen Kuşların Gagası Nasıl?

Nektar ile beslenen sinek kuşlarının gagası uzun ve incedir.

webguzs/ iStock.com

Sinek kuşunun gagası

Bu kuşlar gagalarını çiçeklerden nektar toplamak için kullanır. Gagalarının şekli, nektarı yutabilmelerini sağlamak amacıyla dillerini çiçeğin içine kaydırmalarına izin verir. Sinek kuşları ayrıca böcekleri yakalamak ve ezmek için de gagalarını kullanır.

Envatoelements

Sinek kuşu nektar topluyor.

Çamuru veya Suyu Süzerek Beslenen Kuşların Gagaları Nasıl?

Flamingo, kuğu, kaz ve bazı ördek türleri suyu süzerek beslenen kuşlardandır. Bu kuşların gagaları genellikle geniş ve düzdür. Flamingoların geniş gagalarının üzeri düz olup ucu aşağıya doğru kıvrıktır.

Natalia Soledad Sanchez/ iStock.com

Flamingonun gagası

Çenelerinin kenarlarındaki özel yapılar besinlerin ağızlarında kalmasını, suyun ve çamurun ise dışarı atılmasını sağlar. Bu kuşlar bitki, böcek ve balık ile beslenir.

Envatoelements

Flamingo sürüsü besleniyor.

Çamuru veya Suyu Tarayarak Beslenen Kuşların Gagaları Nasıl?

Su çulluğu, kıyı koşarı, büyük sarıbacak, uzun bacak ve kız kuşu gibi yağmur kuşu takımındaki kuşlar ile kivi gibi solucan ve larvalarla beslenen kuşların gagaları uzun ve incedir. Bacaklarıysa genellikle uzun olur. Bu kuşlar gagaları aracılığıyla çamuru ve suyu tarayarak solucan ve larvaları yer.

Envatoelements

Uzun bacak solucan arıyor.

Kaşıkçı kuşunun gagası geniş ve uzundur. Gagalarının ucu spatula gibi yassı ve geniştir. Bu kuşlar gagalarını kullanarak göl ve bataklıkların dibindeki solucan, balık ve yumuşakça gibi hayvanları yakalar.

Envatoelements

Kaşıkçı kuşu yemek arıyor.

Pelikan ise geniş ve kese benzeri bir gagaya sahiptir. Bu kuşlar gagalarını ağ gibi kullanarak birden fazla balığı gagalarında toplar. Ayrıca gagalarının kese gibi olması balığın kaçmasını engeller.

Envatoelements

Pelikanlar suda av arıyor.

Kaynaklar:

• https://birdfact.com/articles/why-do-birds-have-beaks
• https://www.faunafondness.com/types-of-beaks-in-birds%E2%80%8B/
• https://sciencemadefun.net/blog/birds-beaks-and-adaptations/