Şanlıurfa'da Dev Hortum: Hortum Nedir, Nasıl Oluşur ?
Şanlıurfa'da kaydedilen dev hortum, doğanın etkileyici olduğu kadar yıkıcı da olabileceğini bir kez daha gösterdi.
Hortum Nasıl Oluşur?
Soğuk hava, sıcak havaya göre daha yoğun olduğu için aşağıda kalma eğilimindedir. Hortum ise hava kütlelerinden sıcak ve nemli olan kütlenin aşağıda, soğuk ve kuru olanın yukarıda konumlanmasıyla tetiklenen bir doğa olayıdır. Bu iki kütleden yoğunluğu yüksek olan soğuk hava aşağı inerek, yoğunluğu az olan sıcak hava ise yukarı çıkarak dengeye ulaşmak ister. Böylece sıcak havanın aniden yukarı doğru çıkması ve soğuk hava ile yer değiştirmesi, güçlü bir dönme hareketi yaratarak hortum oluşmasına yol açar.
Çizer: Derin Aslan
Hortum oluşumu
Rüzgârlar belirli bir yönde yol alırken hortumlar kendi ekseni etrafında döner. Hortumun bu hareketi gökyüzündeki şiddetli fırtınalarla bağlantılıdır. Yeryüzüne ulaşan bu dönen hava sütunu, geniş bir bölgede, kısa süre içinde büyük zararlar verebilecek kadar güçlü olabilir. Hortum gibi bu tür aşırı hava olaylarının iklim değişikliğiyle birlikte daha sık görülmesi olasıdır.
Hortumlar, yaşam alanlarını tehdit eden boyutlarda olabilir . Bu nedenle bu tür hava olaylarına karşı hazırlıklı olmak büyük önem taşır. Şanlıurfa'da oluşan dev hortum, doğanın büyüleyici olduğu kadar yıkıcı da olabileceğini bir kez daha hatırlatmış oldu.
Kaynaklar:
- Türkeş, M. (2015). Hortumlar ve oluşum düzenekleri. Bilim ve Gerçek, 132, 80-83.
- Snow, J. T. (1984). The tornado. Scientific American, 250(4), 86-105.
- https://www.trthaber.com/haber/turkiye/sanliurfadaki-dev-hortum-kamerada-878730.html