Ay’da Oksijen ve Yakıt Üretimi
Nianjing Üniversitesinden iki araştırmacı Güneş ışığından aldığı enerjiyle Ay’da yapay fotosentez gerçekleştirebilecek bir sistem tasarladı.
Çin Uzay Ajansı, Chang’e 5 projesi kapsamında Ay topraklarından toplanan örnekleri Dünya’ya getirmişti. Nanjing Üniversitesinden Yingfang Yao ve Zhigang Zou bu örnekleri analiz etti. Sonuçlar, Ay topraklarında fotosenteze benzer kimyasal süreçlerde katalizör işlevi görebilecek bileşikler olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, Joule’de yayımladıkları çalışmalarında, güneş ışığından aldığı enerjiyle karbondioksit ve sudan oksijen ve yakıt üretebilecek bir sistem de öneriyorlar.
Araştırmacıların Ay’da yapay fotosentez gerçekleştirmek için tasarladıkları sistem özetle şöyle çalışıyor: İlk olarak, Ay topraklarından ayrıştırılan ve astronotların verdiği nefesten toplanan su molekülleri (H2O) elektrolizle hidrojene (H2) ve oksijene (O2) parçalanıyor. Yine astronotların verdiği nefesten toplanan karbondioksit ve suyun elektrolizinden elde edilen hidrojen gazı da yakıt üretiminde kullanılıyor. Tüm bu süreçlerde Ay topraklarındaki çeşitli bileşikler, katalizör (kendisi harcanmadan tepkimelerin hızını artıran madde) olarak yer alıyor. Önerilen sistemde tüm enerji güneş ışığından alınıyor. Başka bir harici enerji kaynağına ihtiyaç duyulmuyor.
Ay topraklarındaki bileşiklerin katalizör olarak verimliliğinin, Dünya’da benzer süreçlerde kullanılanlara kıyasla düşük olduğu belirtiliyor. Ancak ay topraklarını çeşitli işlemlerden geçirerek daha verimli katalizörler elde etmenin mümkün olabileceği düşünülüyor.
Çin Uzay Ajansı, 2030’larda insanlı Ay görevlerine imza atmaya hazırlanıyor. Tasarlanan yapay fotosentez sisteminin ya da daha gelişmiş bir versiyonunun da bu görevler sırasında test edilebileceği düşünülüyor. Tasarlanan sistemin başarılı bir biçimde çalışması durumunda gelecekte Ay’da sürdürülebilir bir yaşam ortamı oluşturmak mümkün olabilir.
