Çöller Neden Sadece Belli Bir Enlem Aralığında Bulunuyor?
Çöller aldıkları yıllık yağış miktarı çok az olan bölgelerdir. Çöl denildiğinde aklımıza genellikle sıcaklığın çok yüksek olduğu alanlar gelir. Ancak sıcaklığın yıl boyunca çok düşük olduğu soğuk çöller de vardır.
Sıcak çöller Kuzey ve Güney yarımkürelerde 15°-35° enlemleri arasında bulunur. Sıcaklığın gündüz 50°C’nin üzerine çıktığı, geceleri ise 0°C’nin altına kadar indiği sıcak çöllerde metrekare başına yıllık 300 milimetreden az yağış düşer. Bu miktar yağmur ormanlarındakinin yaklaşık onda biri kadar.
Güneş ışınları Ekvator’a yıl boyunca dik açıyla gelir. Güneş’ten gelen enerjinin etkisiyle ısınan nemli hava yükselir ve yükseldikçe soğur. Soğuk hava sıcak havaya göre daha az nem tutabildiği için hava yükseldikçe içindeki su yoğunlaşmaya başlar. Bu nedenle Ekvator bölgesinde nem oranı çok yüksektir ve tropikal iklim görülür.
Nem oranı düşük soğuk hava ise daha yüksek enlemlere hareket eder. Soğuk ve kuru hava 30° kuzey ve güney enlemlerde alçalmaya başlar. Hava alçaldıkça sıcaklığı yükselir. Bu durum bulut ve yağış oluşumunu engeller.
Sıcak çöllerdeki buharlaşma miktarı alınan yağış miktarından fazladır. Ayrıca havadaki nem oranı çok düşük olduğu için gündüz ve gece sıcaklıkları arasında büyük farklılıklar vardır.