Dünyanın En Ağır Organizması Küçülüyor

ABD’nin Utah eyaletindeki Pando ya da diğer adıyla Titreyen Dev yeryüzündeki en ağır organizma. Dışarıdan bakıldığında 100 futbol sahası büyüklüğünde bir alana yayılmış bir ormana benziyor, ancak içindeki her bir titrek kavak ağacı aynı DNA’ya sahip ve yeraltındaki karmaşık kök sistemiyle kolonideki diğer ağaçlara bağlı. Titreyen Dev’in toplam kütlesinin 6000 tonun üzerinde olduğu düşünülüyor.

Titreyen Dev benzeri titrek kavak ormanları iki şekilde çoğalır. Birincisi, yetişkin ağaçların yere bıraktığı tohumların zamanla büyüyerek ağaca dönüşmesidir. İkincisi, titrek kavak ve bazı diğer ağaç türleri köklerinden filiz vererek de çoğalır.

Titreyen Dev’in küçülmeye başladığı ilk olarak 1990’lı yılların sonlarında fark edilmişti. İlk tahminler bu durumun sebebinin yeni çıkmış filizlerin sığırlar ve geyikler tarafından yenilmesi olduğu yönündeydi.

Utah Eyalet Üniversitesi’nden Paul Rogers ve arkadaşları Titreyen Dev’in küçülmesinin sebeplerini belirlemek için bir çalışma yürütmüş. Araştırmacılar ormanı üç bölgeye ayırmışlar. Birinci bölgeye hiçbir müdahalede bulunulmamış, hayvanların serbestçe dolaşmasına ve beslenmesine imkân tanınmış. İkinci bölge, büyük hayvanların içine giremeyeceği biçimde çitle çevrilmiş ve kendi haline bırakılmış. Çitle çevrilen üçüncü bölgede ise bitkilerin gelişimine yardımcı olmak için çalıların yolunması ya da kontrollü biçimde yakılması gibi uygulamalara başvurulmuş. Araştırmacıların PLoS One’da yayımladıkları sonuçlar Titreyen Dev’in yeniden gelişmeye başlamasını sağlamak için geyikleri ortamdan uzak tutmanın yeterli olduğunu gösteriyor. Çitle çevrili ancak çalıların yakılması gibi uygulamaların yapılmadığı bölgede bile genç ağaçların irileştiği görülmüş. Araştırmacılar, Titreyen Dev’in küçülmeye başlamasının insanların bölgede yaşamaya ve ev kurmaya başladığı döneme rastladığını söylüyor. Avlanmanın yasaklanması ve geyiklerle beslenen kurt gibi yırtıcı hayvanların bölgeden uzaklaşmasıyla birlikte geyik popülasyonu aşırı büyümeye başladı. Titreyen Dev’i çitle çevirmek daha fazla küçülmesini engellemek için bir çözüm olabilir, ancak bir doğal güzelliğin çitle çevrilmesinin uygun olmayacağı düşünülüyor. Araştırmacılar, en iyi çözümün bölgedeki geyiklerin bir kısmını başka bölgelere aktarmak olacağını söylüyor.