Mayıs Ayının Gök Olayları

Mayıs ayında Merkür ve Venüs’ü gün batımından sonra; Mars, Satürn ve Jüpiter’i ise gün doğumundan sonra gökyüzünde görebilirsiniz.

Venüs’ü mart ve nisan ayları boyunca Güneş’in batışından sonra hayli parlak bir şekilde uzun süreler görme imkânı bulmuştuk. Haziran ayında Güneş ile Dünya arasından geçmeye hazırlanan Venüs, Güneş’e yaklaşmaya devam ediyor. Venüs mayıs ayının başında Güneş’ten yaklaşık üç buçuk saat sonra batarken, ayın sonuna doğru gözlem süresi yarım saate düşüyor. Venüs’ü Boğa Takımyıldızı’nın en parlak ikinci yıldızı Elnath’ın yakınlarında bulabilirsiniz.

Merkür ayın ortasına doğru batı ufkunun üzerinde gökyüzünde Venüs’e eşlik etmeye başlıyor. Ayın ilerleyen günlerinde Venüs’ün yüksekliği azalırken Merkür’ünki artıyor. Merkür ve Venüs, 22 Mayıs’ta birbirine dokunacak kadar yakın görünüyor.

24 Mayıs’ta ise hilal şeklindeki Ay, Venüs ve Merkür Güneş’in batışından kısa süre sonra birlikte görülebilir.

Mayıs ayı boyunca birbirine yakın olan Jüpiter ve Satürn ayın başında gece yarısından yaklaşık bir buçuk saat sonra doğu-güneydoğu ufkunun üzerinden doğuyor. Jüpiter ve Satürn 18 Mayıs’ta birbirlerine en yakın konuma geliyor. Her iki gezegen ayın ilerleyen günlerinde daha erken doğmaya başlıyor. Satürn’ü Oğlak, Jüpiter’i ise Yay Takımyıldızı’nın yakınlarında bulabilirsiniz.

Ay, 12 Mayıs’ta Jüpiter ve Satürn ile yakın görünümde.

Mars, mayıs ayının başında Güneş’in doğuşundan yaklaşık üç saat önce doğu-güneydoğu ufkunun üzerinden doğuyor. Ayın ilerleyen günlerinde parlaklığı ve görünür büyüklüğü artıyor.

Eta Kova (Eta Aquarid) göktaşı yağmuru 5-6 Mayıs’ta en yüksek etkinliğe ulaşıyor. Göktaşı yağmurunun en yüksek etkinliğe ulaştığı tarihte Kuzey Yarımküre’deki gökyüzü gözlemcileri 10-30 göktaşı görebilir. Ancak bu tarihte Ay dolunay evresine çok yakın olduğundan göktaşlarının fark edilmesini zorlaştırıyor. Eta Kova göktaşı yağmuru sırasında göktaşlarının gökyüzünde ortaya çıkıyormuş gibi göründüğü noktayı (saçılma noktası) Kova Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz. Ancak saçılma noktası gece yarısından yaklaşık 2,5 saat sonra doğu ufkundan doğuyor ve Güneş’in doğuşundan önce ufkun üzerinde en yükseğe ulaşıyor.

Kaynaklar:

• 2020 Gök Olayları Yıllığı, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
• https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SKYCAL/SKYCAL.html