logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Güneş’teki Enerjiyi Yeryüzünde Üretmek Mümkün mü?

Yarım Tonluk Uzay Çöpü Kosmos-482 Okyanusa Düştü!

XMM-Newton Uydusu Kozmik Devin Kalp Atışlarını Yakaladı

Satranç Mayıs 2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

WASP-127b'nin Atmosferinde Ses Hızını Aşan Rüzgârlar

Uzay Çöpü Kosmos-482’nin Dünya’ya Düşmesi Bekleniyor!


Rüzgârölçer Tasarlayalım

Namdar Gürsönmez
30/09/2019

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde rüzgârölçer tasarlıyoruz.

Rüzgârölçer Tasarlayalım

Bilmekte Fayda Var!

Bilim insanları, günlük hava tahmini için çeşitli gözlemler ve ölçümler yapar. Bunların arasında rüzgâr hızı ölçümleri de vardır. 

Rüzgâr Nedir? Rüzgâr Nasıl Oluşur? 

Yatay yönde meydana gelen hava hareketine rüzgâr denir. Rüzgârı göremeyiz ama çevremizdeki etkilerini hissederiz. Atmosferdeki iki nokta arasında basınç farkı oluştuğunda yüksek basınçlı noktadan düşük basınçlı noktaya doğru bir hava akımı başlar. Böylece rüzgâr ortaya çıkar.

Rüzgâr Çeşitleri Nelerdir?

Rüzgârlar hızlarına göre farklı isimler alır: bora, kasırga, fırtına...

Rüzgârın Hızı Neyle Ölçülür?

Rüzgârın hızını ölçen aletlere anemometre (rüzgârölçer) denir.

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde rüzgârölçer tasarlıyoruz.

 

Nelere İhtiyacımız Var?

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_0_nelere_ihtiyacimiz_var.jpg

  • 1 adet 9 cm x 17 cm boyutlarında duralit
  • 2 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 9 cm boyutlarında tahta
  • 1 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 24 cm boyutlarında tahta (Bir ucunda 0,5 cm çapında bir delik olmalı.)
  • 1 adet 2 cm uzunluğunda vida
  • 2 adet tahta çubuk (dondurma çubuğu ya da tahta dil basacağı)
  • 2 adet pinpon topu
  • 1 adet dinamo
  • 1 adet kırmızı krokodil kablo
  • 1 adet siyah krokodil kablo
  • Silikon tabancası ve silikon
  • Çift taraflı bant
  • Multimetre
  • Mini testere
  • Makas veya maket bıçağı
  • Tornavida
  • Cetvel
  • Kalem

 

Uyarı:

Kesici ve delici aletleri kullanırken dikkatli olalım. Silikon tabancasının elimizi yakmamasına dikkat edelim.

 

Ne Yapıyoruz?

 

1. Etkinliğimize düzeneğimizin kanat bölümünü hazırlayarak başlıyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.1_15.jpg

 

. Tahta çubukların orta noktasında, görseldeki gibi, mini testereyi kullanarak 0,5 cm kadar girinti yapacak şekilde birer kesik yapalım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.2_12.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.3_0.jpg

 

. Pinpon toplarını makas veya maket bıçağı yardımı ile keserek dört yarımküre elde edelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.4.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.5.jpg

. Silikon kullanarak tahta çubukları kesikli yerlerinden artı işareti oluşturacak şekilde birbirine sabitleyelim. Pinpon toplarından oluşturduğumuz yarımküreleri ise, görseldeki gibi, silikon ile tahtalara sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.6.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.7.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.8.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.9.jpg

 

2. Bu aşamada rüzgârölçerin taban kısmını hazırlıyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.1_19.jpg

. Çift taraflı bant kullanarak 1,5 cm x 1,5 cm x 9 cm boyutlarındaki tahta parçalarını 9 cm x 17 cm boyutlarındaki duralitin tabanına sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.2_14.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.3_2.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.4_0.jpg

 

. 1,5 cm x 1,5 cm x 24 cm boyutlarındaki tahtayı, tornavida ve vida kullanarak, düzeneğimizin taban kısmına görseldeki gibi sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.5.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.6.jpg

 

3. Dinamoyu, görseldeki gibi, silikon kullanarak tahtaya sabitleyelim. Bu işlemi yaparken dinamonun (+) ve (-) kutuplarını da tespit edelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_3.1_21.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_3.2_18.jpg

 

4. Artı şeklindeki kanat bölümünü silikon kullanarak dinamonun miline sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_4.1_20.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_4.2_20.jpg

 

5. Artık rüzgârölçer düzeneğimizi kullanarak rüzgârın hızını ölçebiliriz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.1_19.jpg

6. Rüzgârlı bir alanda rüzgârın belli bir sürede (örneğin 30 saniyede) kanatları kaç kez döndürdüğünü sayarak gözlem çizelgemize not edelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.2_14.jpg

. Şimdi de dinamonun (+) kutbuna kırmız krokodil kabloyu, (-) kutbuna ise siyah krokodil kabloyu bağlayalım. Krokodil kabloların diğer uçlarını ise multimetreye bağlayalım. Multimetreyi voltmetre konumuna getirerek rüzgârlı bir alanda rüzgârın etkisi ile dinamonun ürettiği elektrik akımın gerilimini ölçerek gözlem çizelgemize not edelim.

. Bu ölçümü farklı zamanlar yaparak gözlem notlarımızı karşılaştıralım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.3_4.jpg

 

Ne OIdu?

Rüzgâr yarımküreleri iterek kanatları döndürür. Rüzgâr ne kadar hızlı eserse kanatlar da o kadar hızlı döner.

Multimetrenin ölçtüğü gerilim, dönme hızıyla ve dolayısıyla rüzgârın hızıyla doğru orantılıdır.

 

Kaynaklar:

  • Komisyon, 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, 2012.
  • Saan, V., Her Güne Bir Deney, Çev.: Esen Tezel, Yapı Kredi Yayınları, 2013.
Yazar Hakkında:
Namdar Gürsönmez
Fen Bilimleri Öğretmeni
İzmir Çiğli-Karşıyaka Aydoğan Yağcı Bilim ve Sanat Merkezi

 

Konu
Tasarla ve Yap
Rüzgar Enerjisi

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: “Antarktika Hikâyeleri”

Duyurular • 24-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Anadolu Parsının En Net Görüntüsü Kaydedildi

Haberler • 07-12-2024

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş