Washington Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan bir grup araştırmacı, yeni tip koronavirüs (SARS-CoV-2) benzeri bir virüs üretti. Hücrelere bulaşma ve vücuttaki antikorlarla etkileşme biçimi SARS-CoV-2’ye benzese de virüs şiddetli bir hastalığa sebep olmuyor. Üretilen virüsün, SARS-CoV-2’nin neden olduğu COVID-19 hastalığına karşı ilaç ve aşı geliştirme çalışmalarında yararlı olması bekleniyor.

Bugün COVID-19’a çare bulmak için yapılan bilimsel çalışmalarla ilgili en önemli zorluklarından biri, ölümcül virüsün bulaşıcılığının yüksek olması. Çalışmalara katılan araştırmacılar tüm vücudu kaplayan özel kıyafetler giyiyor, özel havalandırma sistemlerine sahip, yüksek güvenlikli laboratuvarlarda çalışıyorlar. Pek çok araştırmacının bu koşullara sahip laboratuvarlara erişiminin olmaması ise çalışmalara katılan bilim insanlarının sayısının düşük olmasına sebep oluyor.

Prof. Dr. Sean Whelan ve öğrencileri çalışmalara kısaca VSV olarak adlandırılan bir virüsle başlamışlar. Sığırlarda, atlarda ve domuzlarda bulunan bu virüs, ara sıra insanlara da bulaşıp birkaç gün süren grip benzeri hafif bir hastalığa sebep olabiliyor.

Virüslerin yüzeylerinde hücrelerin içine sızmalarını sağlayan proteinler bulunur. Araştırmacılar, VSV virüsünün yüzey proteini genini SARS-CoV-2 virüsünün yüzey proteini geniyle değiştirmişler. Böylece genetik malzemesi büyük oranda VSV virüsüne ait ancak hücrelere bulaşma şekli SARS-COV-2 virüsüne benzeyen melez bir virüs ortaya çıkmış. Yeni virüse VSV-SARS-CoV-2 adı verilmiş.

COVID-19 hastalığını atlatmış gönüllülerin kanından elde edilen antikorlarla yapılan testler, bağışıklık hücrelerinin melez virüse sanki SARS-CoV-2 virüsüymüş gibi tepki verdiğini gösteriyor. Bu durum, üretilen virüsün aynı zamanda potansiyel bir aşı adayı olduğu anlamına da geliyor. Zararsız VSV-SARS-CoV-2 virüsü sağlıklı kişilere enjekte edilerek insanların COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık kazanması sağlanabilir. Araştırmacılar da bu olasılığı göz önünde bulundurarak hayvanlar üzerinde denemelere başlamışlar.  

Üretilen virüsün dünya genelindeki araştırma laboratuvarlarına dağıtılmaya başlandığı belirtiliyor. Araştırma ile ilgili detaylı bilgiye Dr. James Brett Case ve arkadaşlarının Cell Host & Microbe’da yayımladıkları makaleden ulaşabilirsiniz.