Yeni Bir Tür Yıldız Patlaması Keşfedildi: Mikronova
Yıldızların yüzeyinde meydana gelen, daha önceleri bilinmeyen bir tür patlama ilk kez gözlemlendi. Yeni yıldız patlaması türüne “mikronova” adı verildi.
Nova olarak adlandırılan yıldız patlamaları ikili yıldız sistemlerinde görülür. Bugüne kadar gözlemlenmiş tüm novalardaki iki yıldızdan biri beyaz cüce türüdür. Eğer yıldızlar birbirine yeteri kadar yakınsa beyaz cüce diğer yıldızdan madde yakalamaya başlar. Beyaz cücenin sıcak yüzeyine düşen hidrojen çekirdekleri füzyon tepkimeleriyle helyuma dönüşür. Bu sırada ortaya çıkan yüksek miktarda enerji yıldızın yüzeyinde patlamalara neden olur. Birkaç haftaya yayılan termonükleer patlamalar sırasında beyaz cüce parlaklaşır.
Novalardaki termonükleer patlamalar beyaz cücenin yüzeyinin tamamına yayılır. Yeni keşfedilen ve mikronova olarak adlandırılan patlamaların novalardan temel farkı ise patlamaların tüm yüzeyde değil beyaz cücenin manyetik kutupları civarında olması. Ayrıca bu patlamalar birkaç hafta değil sadece birkaç saat sürüyor.
Mikronovalar güçlü manyetik alanlara sahip beyaz cücelerde görülüyor. Beyaz cücenin sistemdeki diğer yıldızdan kaptığı maddeler manyetik alan etkisiyle beyaz cücenin manyetik kutuplarına doğru çekiliyor. Böylece çekirdek tepkimeleri ve dolayısıyla termonükleer patlamalar beyaz cücenin manyetik kutupları civarında yoğunlaşıyor.
Bir mikronova patlaması sırasında, yaklaşık 1018 kg hidrojen, çekirdek tepkimeleriyle başka elementlere dönüşüyor. Bu miktar günlük hayatımız açısından çok büyük olsa da sıradan bir nova patlaması sırasında çekirdek tepkimelerine giren hidrojen miktarının yalnızca milyonda biri kadar.
Keşfe imza atan Dr. Simone Scaringi ve arkadaşları, Nature’da yayımladıkları makalede, bugüne kadar üç ayrı mikronova gözlemlediklerini belirtiyorlar.
Mikronovaların aslında evrende sık meydana gelen olaylar olduğu düşünülüyor. Bugüne kadar gözlemlenmemiş olmaları ise birkaç saat gibi çok kısa bir zaman ölçeğinde meydana gelmelerine bağlanıyor.
