Dünya Atmosferini Nasıl Koruyor?
Başımızı kaldırıp gökyüzüne baktığımızda atmosfer sanki uçsuz bucaksızmış hissine kapılabiliriz. Ancak Dünya’ya uzaydan bakıldığında atmosferin aslında yerküreyi çevreleyen ince bir film gibi olduğu görülür.
Dünya’nın çapı yaklaşık 12.750 kilometre iken uzayın başlangıcı kabul edilen Karman hattı yeryüzünün sadece 100 kilometre yukarısındadır. Dünya’nın yaklaşık 6x1024 kilogramlık kütlesinin sadece milyonda birlik kısmı atmosferde yer alır. Yerküreyi meydana getiren devasa kütle, atmosferdeki gazları kütle çekimiyle kendine bağlamakta zorlanmaz. Herhangi bir parçacığın Dünya’nın çekiminden kurutulup uzaya kaçabilmesi için saniyede yaklaşık 11 kilometre hıza ulaşması gerekir. Atmosferdeki moleküllerin hareket hızları ise ortalama olarak saniyede 500 metre civarındadır. Nadiren de olsa atmosferdeki çeşitli moleküllerin gerekli yüksek hızlara ulaşıp uzaya kaçması mümkündür. Ancak bu durum atmosferin kütlesinde önemli bir değişime neden olmaz.
Dünya’nın atmosferinin varlığını devam ettirmesi açısından önemli bir tehlike güneş rüzgârı olarak adlandırılan Güneş’ten yayılan elektrik yüklü parçacıklardır. Eğer Dünya’nın manyetik alanı olmasaydı, saniyede yüzlerce kilometre hızlarla hareket eden bu parçacıklar nedeniyle atmosferdeki gazlar uzaya kaçmalarına imkân verecek hızlara ulaşabilirdi. Ancak Dünya’nın manyetik alanı güneş rüzgârındaki parçacıkların atmosfere girmesini engelleyen bir kalkan görevi görür. Böylece Dünya’nın atmosferini korumasına yardımcı olur.
