2023 Yazı Son İki Bin Yılın En Sıcak Yazıydı
2023 yazının Kuzey Yarım Küre’de son iki bin yılın en sıcak yazı olduğu belirlendi.
AndreyPopov/iStock
Cambridge Üniversitesi ve Johannes Gutenberg Üniversitesi’nden araştırmacılar, yaklaşık iki bin yıllık sıcaklık verilerini inceleyerek 2023 yazının Kuzey Yarım Küre’de son iki bin yılın en sıcak yazı olduğunu belirlediler. Araştırmacılar, 1850-1900 yılları arasında aletle ölçülen sıcaklık kayıtlarının seyrek ve tutarsız oluşundan dolayı bu dönemin verilerini ağaç halkası veri seti ile karşılaştırdılar. Ağaç gövdelerinde her yıl oluşan yeni bir halka, o yıl yaşanan yağış, kuraklık, yangın gibi birçok faktörün etkisiyle farklı renk, şekil ve kalınlıkta olur. Örneğin kesilmiş bir ağaç gövdesindeki geniş halkalar o yılların ılıman ve yağışlı, dar halkalar ise soğuk ve kurak geçtiğini gösterir.
kyoshino//iStock
Ağaç halkalarından elde edilen verilerden hareketle sıcak dönemlerin çoğu El Niño etkisiyle ilişkilendiriliyor. Ekosistem üzerinde çok önemli etkileri olan El Niño, Pasifik Okyanusu’nun tropikal orta ve doğu bölümünde okyanus yüzeyinin ısınmasını veya deniz yüzeyi sıcaklığının ortalamanın üzerinde olmasını ifade eder. El Niño genellikle rüzgârların zayıflaması ve yönünün değişmesi nedeniyle okyanus sularının akış yönünün tersine dönmesinden kaynaklanır. Bu durum büyük tayfunlar, sel ve kuraklık gibi hava olaylarına yol açabiliyor. Ancak son 60 yılda artan sera gazı emisyonlarının neden olduğu küresel ısınma da El Niño etkisini güçlendiriyor.
Araştırmacılar mevcut verilerle önümüzdeki yaz aylarında Kuzey Yarım Küre’de sıcaklık rekorunun bir kez daha kırılacağını öngörüyor. Ancak Güney Yarım Küre için bu durum geçerli değil. Güney Yarım Küre, Kuzey Yarım Küre’dekinden çok daha geniş okyanus alanı barındırdığından, iklim değişikliği bu bölgede aynı etkilere neden olmuyor.
Kaynaklar: