Açılır Kapanır Köprü Tasarlayalım

Bilmekte Fayda Var!

Açılır Kapanır Köprü Nedir, Ne İçin Kullanılır?

Açılır kapanır köprülerin ne için kullanıldığını biliyor musunuz? Orta Çağ’da kalelerin çevresinde “hendek” adı verilen içi su dolu çukurlar olurdu. Bu çukurlar kaleyi korumanın yanı sıra yağmur sularını toplamak veya tahliye etmek için de kullanılırdı. İnsanların bu çukurları aşarak kaleye girmelerini sağlayan, kalelerin girişine kurulan açılır kapanır köprülerdi. Savaşlarda ise köprü kaldırılır ve giriş kapatılırdı.

Açılır kapanır köprüler günümüzde de aralarında su bulunan iki kara parçasını birbirine bağlamak için kullanılıyor. Bu sayede hem kara hem de deniz ulaşımı rahatça sağlanabiliyor.

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, açılır kapanır köprü düzeneği tasarlıyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

• 3 adet 9 cm x 27 cm boyutlarında duralit (27 cm x 27 cm boyutlarında tek parça duralit de kullanılabilir.)
• 1 adet 9 cm x 12 cm boyutlarında duralit
• 1 adet 7,5 cm x 15 cm boyutlarında duralit
• 4 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 27 cm boyutlarında tahta
• 2 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 18 cm boyutlarında tahta
• 1 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 12 cm boyutlarında tahta
• 2 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 15 cm boyutlarında tahta
• 1 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 10 cm boyutlarında tahta
• 2 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 7,5 cm boyutlarında tahta
• 2 adet 1,5 cm x 3 cm x 9 cm boyutlarında tahta
• 2 adet 1,5 cm uzunluğunda vida
• 2 adet 1,5 cm çapında makara
• 2 adet masura
• 1 adet 3 cm çapında makara (çevirme kollu)
• 1 adet 3 mm çapında, 13 cm uzunluğunda metal mil
• 1 adet 2 mm çapında, 16 cm uzunluğunda metal mil
• 2 adet plastik tıkaç
• 2 adet 1,5 mm çapında 1 cm uzunluğunda çivi
• 4 adet 1,5 mm çapında, 2 cm uzunluğunda çivi
• 2 adet 3 cm uzunluğunda çengel vida
• 1 m uzunluğunda kırnap ip
• İnsan şeklinde oyuncak
• Çift taraflı bant
• Çekiç
• Tornavida
• Cetvel
• Kalem
• Matkap
• Silikon tabancası ve silikon

 

Uyarı:

Ne Yapıyoruz?

. 9 cm x 27 cm boyutlarındaki duralitleri, 1,5 cm x 1,5 cm x 27 cm boyutlarındaki tahtalardan üçünü ve çift taraflı bandı kullanarak görseldeki gibi düzeneğimizin taban kısmını oluşturalım.

. 1,5 cm x 1,5 cm x 27 cm boyutlarındaki diğer tahtayı çift taraflı bant kullanarak duralitin üst kısmına sabitleyelim.

. Bu aşamada çevirme kolu ile kuvvet uygulayacağımız masuraların bulunduğu bölümü oluşturuyoruz.

1,5 cm x 3 cm x 9 cm boyutlarındaki tahtalarda matkap kullanarak yaklaşık 2 mm çapında birer delik açalım.

Delik açtığımız tahtaları çift taraflı bant kullanarak 9 cm x 12 cm boyutlarındaki duralite sabitleyelim.

16 cm uzunluğundaki metal milin bir ucuna masura ile çevirme kollu makarayı takalım ve silikonla sabitleyelim. Mili tahtalardaki deliklerden geçirelim ve öteki ucuna diğer masurayı takarak silikonla sabitleyelim. Kolu çevirdiğimizde masuraların metal mil ile birlikte dönmesine dikkat edelim.

. Bu aşamada makaraların bulunduğu bölümü oluşturuyoruz.

1,5 cm x 1,5 cm x 18 cm boyutlarındaki tahtalarda, matkap kullanarak, uç kısımdan 2 cm içeride kalacak şekilde 2 mm çapında birer delik açalım.

1,5 cm çapındaki makaraları, merkezlerindeki deliklerden, çekiç ve 1 cm uzunluğundaki çivileri kullanarak, 1,5 cm x 1,5 cm x 12 cm boyutlarındaki tahtanın uç kısımlarına sabitleyelim. Bunu yaparken makaraların rahat bir şekilde dönmesine dikkat edelim.

1,5 cm x 1,5 cm x 12 cm boyutlarındaki tahta ile 1,5 cm x 1,5 cm x 18 cm boyutlarındaki tahtaları çift taraflı bant, çekiç ve 2 cm uzunluğundaki iki çiviyi kullanarak birbirine sabitleyelim.

. Hazırladığımız iki makara düzeneğini çift taraflı bant, çekiç ve kalan çivileri kullanarak birbirine sabitleyelim.

. Tek parça hâline getirdiğimiz makara sistemini çift taraflı bant, tornavida ve vida ile görseldeki gibi düzeneğimizin tabanına sabitleyelim.

. Bu aşamada düzeneğimizin hareketli köprü bölümünü oluşturuyoruz.

1,5 cm x 1,5 cm x 15 cm boyutlarındaki tahtalarda, matkap kullanarak, uç kısımdan 0,5 cm içeride kalacak şekilde 3 mm çapında birer delik açalım.

Çengel vidaları 1,5 cm x 1,5 cm x 10 cm boyutlarındaki tahtaya sabitleyelim.

1,5 cm x 1,5 cm x 15 cm boyutlarındaki tahtaları ve 1,5 cm x 1,5 cm x 10 cm boyutlarındaki tahtayı çift taraflı bant kullanarak 9 cm x 12 cm boyutlarındaki duralite sabitleyelim.

. Hareketli köprü bölümünü, görseldeki gibi, 13 cm uzunluğundaki metal mili kullanarak köprü ayaklarına yani 1,5 cm x 1,5 cm x 18 cm boyutlarındaki tahtalara bağlayalım. Dışta kalan metal milin uçlarına plastik tıkaçları tutturalım.

. İpi kullanarak görseldeki gibi hareketli köprü, makaralar ve masuralar arasındaki bağlantıları yapalım. 1,5 cm x 1,5 cm x 7,5 cm boyutlarındaki tahtaları 1,5 cm x 1,5 cm x 27 cm boyutlarındaki tahtanın üzerine, oyuncağı da 9 cm x 12 cm boyutlarındaki duralitin üzerine çift taraflı bant kullanarak sabitleyelim. İplerin gerginliğini artırmak için gerekirse köprünün alt kısmına ağırlık yapacak cıvata veya somun gibi nesneleri yerleştirebiliriz.

Düzeneğimiz artık çalışmaya hazır. Şimdi deneme zamanı!

Ne OIdu?

Düzeneğimiz çıkrık, sabit makara ve kaldıraç gibi basit makinelerden oluşuyor. Çevirme kollu makarayı (çıkrık) çevirdiğimizde bir kuvvet uygularız. Uyguladığımız kuvvet ip ve köprünün ayaklarında bulunan makaralar (sabit makara) yardımıyla hareketli köprü (kaldıraç) bölümüne iletilir. Yerçekimi kuvveti yenilir ve köprü ipin çektiği yöne doğru yani köprünün ayaklarına doğru hareket ederek açılır. Çevirme kolu zıt yönde çevrildiğinde ise köprü tekrar kapanır.

Peki, köprü bölümündeki ipleri uç noktalara yakın bölgelere değil de orta noktaya yakın bölgelere bağlasaydık uygulamamız gereken kuvvet artar mıydı yoksa azalır mıydı?