logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Çivi Kullanılmadan Yapılan Bir Köprü mü? Cambridge Matematik Köprüsü

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Uzayı ve Yıldızları Neden Araştırıyoruz?

Dijital Obez miyim? Dijital Araçların Aşırı Kullanımı Yaşam Memnuniyetimizi Azaltıyor!

Tek Sağlık Nedir?

Geri Dönüştürülmüş Plastik Gerçekten Çevre Dostu mu?

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Sıfırın Altında Bilim: Antarktika ve Arktik Maceraları

Kadınlar Erkelerden Daha Fazla Uykuya mı İhtiyaç Duyuyor?


Doğanın Yeni Nesil Gözlemcileri

Ayşenur Okatan
26/08/2020

Çevre ve yaban hayatı gözlemleri, doğanın korunmasına yönelik alınacak tedbirler açısından hayli önemli.

Doğanın Yeni Nesil Gözlemcileri

Çevre ve yaban hayatı gözlemleri, doğanın korunmasına yönelik alınacak tedbirler açısından hayli önemli. Çevrebilimciler özellikle yaban hayvanlarının salgın hastalıkların yayılmasındaki etkisi, hayvan davranışlarının ve yaşam alanlarının incelenmesi, tür sayılarının korunması ve kontrol altına alınması, istilacı türler, orman yangınları gibi konular üzerinde araştırmalarını sürdürüyor.

Bilim insanları çevre ile ilgili araştırmaları sırasında çeşitli engellerle karşılaşabiliyor. Örneğin bazı kuşların yüksek arazilere yuva yapması, bazı canlıların suyun altında erişilmesi güç yerlerde bulunması ya da bazı hayvanların kutup gibi çetin hava koşullarında yaşaması bilim insanlarının bu canlılar üzerinde gözlem yapmalarını zorlaştırabiliyor. Bu nedenle doğa araştırmalarını kolaylaştırabilecek yeni yöntemler aranıyor.

Çevrebilimciler doğadan örnek toplayarak ya da hayvanları izleyerek veri elde edebilirler.

Bu yöntemlerden biri de drone olarak adlandırılan döner kanatlı insansız hava araçları (İHA). Hafif yapıları, uzaktan kontrol edilebilmeleri, yüksek çözünürlüklü kameraya sahip olmaları, batarya ile çalışmaları ve enerjiyi verimli kullanmaları döner kanatlı İHA’ların doğa araştırmalarında kullanılmaya başlanmasının en önemli sebepleri arasında. Normal şartlarda yürüyerek ya da otomobil, uçak veya helikopter kullanılarak yapılan doğa araştırmaları döner kanatlı İHA’lar sayesinde daha hızlı, daha kolay ve daha az maliyetle yapılabiliyor.

Döner kanatlı İHA’lar doğa araştırmalarının yanı sıra tarım ürünlerinin takibinde de kullanılıyor.

Örneğin bilim insanları 2017 yılında iklim değişikliğini incelemek için döner kanatlı İHA’ları Antarktika kara yosunları üzerinde yapılan bir araştırmada kullandılar. Ulaşılması güç kayalık bölgelerde yetişen Antarktika kara yosunları iklim değişikliklerine karşı hayli hassas bir tür. Araştırmacılar Antarktika kara yosunlarının durumunu döner kanatlı İHA’lardan elde ettikleri yüksek çözünürlüklü fotoğraflardan analiz ederek iklim değişikliği hakkında bilgi topladılar.

Antarktika kara yosunları

Araştırmacılar döner kanatlı İHA’ları kullanarak belirli bir bölgede yaşayan aynı tür hayvan sayıları hakkında da bilgi toplayabiliyor. Bazı hayvanların (örneğin keçi gibi otla beslenen hayvanların) sayısının belirli bölgelerde aşırı çoğalması ormanların ve tarım arazilerinin zarar görmesiyle sonuçlanabiliyor. İklim değişikliğinin olumsuz etkilediği doğal yaşam alanları, kıtlık, kuraklık ve doğal afet gibi nedenlerden dolayı sayısı aşırı azalan hayvan türleri ise yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalabiliyor. Bu nedenle belirli bir bölgedeki bir hayvan türü sayısını kontrol altında tutmak isteyen araştırmacılar, döner kanatlı İHA’ları kullanarak elde ettikleri fotoğraflar sayesinde, çok kısa zamanda bölgedeki hayvan sayısını belirleyebiliyor. Yapılan araştırmalar döner kanatlı İHA’ların, hayvanların yaşam alanlarına kamera ya da ses kayıt cihazı yerleştirilerek yapılan ölçümlerden daha doğru bilgi sağladığını gösteriyor.

Döner kanatlı İHA’lar kuşların sayısının belirlenmesinde de bilim insanlarına fayda sağlıyor. Belirli bir bölgede yaşayan kuşların sayısındaki değişiklikler o bölgedeki kirlilik seviyesi, iklim değişikliği veya doğal yaşam alanlarının azalması hakkında bilgi verebiliyor. Döner kanatlı İHA’lar tarafından çekilen fotoğraflar sayesinde bölgede yaşayan kuşların sayısı daha hassas biçimde belirlenebiliyor.

Döner kanatlı İHA’lar kuş sürülerinin fotoğraflanmasında kullanılıyor.

Döner kanatlı İHA’lar kaçak avlanmayı ve hayvanlar üzerinden kaçakçılık yapılmasını önlemek için de kullanılabiliyor. Örneğin Afrika’da filler dişleri için, gergedanlar ise boynuzları için yasa dışı bir şekilde avlanıyor. Araştırmacılar döner kanatlı İHA’ların kaçakçıların yerini belirleyebilmesi ve ses sistemiyle hayvanları belirli bölgelere yönlendirebilmesi sayesinde kaçak avcılığın önüne geçilebileceğini düşünüyor. Bu amaçla Güney Afrika’da kullanılan döner kanatlı İHA’ların bölgede kaçakçılığı azalttığı gözlendi.

Döner kanatlı İHA’larla yapılan yaban hayatı gözlemleri sırasında uyulması gereken bazı kurallar var. Örneğin araştırmacıların döner kanatlı İHA’lar’ın yüksekliğini, hızını veya güzergâhını uçakların ve diğer hava araçlarının güvenliğini tehlikeye atmayacak ve hayvanları korkutmayacak şekilde ayarlaması gerekiyor. Bu yüzden döner kanatlı İHA’ların ne zaman, nerede veya hangi araştırma için kullanılacağının kontrol ekiplerine önceden bildirilmesi gerekiyor.

Döner kanatlı İHA’lar doğa araştırmaları sırasında bilim insanlarına kolaylık sağlasa da bu araçların canlıları korkutmaması ya da yaşam alanlarına zarar vermemesi gerekiyor. Bu nedenle doğa araştırmalarında kullanılan İHA’ların bu amaca yönelik tasarlanması gerekiyor.

TÜBİTAK tarafından hem lise öğrencilerine hem de üniversite öğrencilerine yönelik düzenlenen insansız hava araçları yarışmalarıyla da gençlerin farklı amaçlarla (örneğin yangın veya kaza gibi acil durumlarda insanlara yardım amaçlı) kullanılabilecek İHA’lar geliştirmelerinin teşvik edilmesi amaçlanıyor.

 

Kaynaklar:

  • Ivosevic B. ve Kwon O., “The Use of Conservation Drones in Ecology and Wildlife Research.”, Journal of Ecology and Environment, s. 113-118, 2015.
  • https://www.bbc.com/news/av/magazine-41672803
  • http://ceur-ws.org/Vol-2030/HAICTA_2017_paper90.pdf

 

Konu
İnsansız Hava Araçları

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Chandra, Yeni Tip Kozmik Nesneden Gelen Düzenli Sinyaller Tespit Etti

Haberler • 30-05-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Anadolu Parsının En Net Görüntüsü Kaydedildi

Haberler • 07-12-2024

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş