Jüpiter’in Gölgesi, Io’nun Atmosferini Donduruyor
Bir grup araştırmacı Jüpiter’in uydularından Io’nun, gezegenin gölgesinde kaldığında büyük oranda kükürt dioksitten oluşan atmosferinin donduğunu belirledi.
Bir grup araştırmacı Jüpiter’in uydularından Io’nun, gezegenin gölgesinde kaldığında büyük oranda kükürt dioksitten oluşan atmosferinin donduğunu belirledi.
Jüpiter’in uydularından Io, Güneş Sistemi’nde volkanik etkinliklerin en çok görüldüğü gökcisimlerinden biri. Io’nun ince atmosferi büyük oranda kükürt dioksitten (SO2) oluşuyor. Kükürt dioksit ise Io’nun yüzeyinde gerçekleşen volkanik etkinlikler sonucu açığa çıkıyor. Io’da volkanik etkinliklerin çok fazla görülmesinin nedeni ise Jüpiter’le arasındaki güçlü kütleçekim etkileşimi.
NASA - Jüpiter ve en büyük dört uydusu Io, Europa, Ganymede ve Callisto
Sonuçları Journal of Geophysical Research: Planets dergisinde yayımlanan araştırmada bilim insanları, Jüpiter’in gölgesinde kaldığında Io’nun atmosferindeki kükürt dioksitin katı hale geçtiğini yani donduğunu belirledi. Veriler bu süreçte Io’nun atmosferinin sıcaklığı -145 santigrat dereceden -168 santigrat dereceye düşerken, kükürt dioksitin katı hale geçmeye başladığını gösteriyor. Güneş ışınları tekrar uydunun üzerine düştüğünde kükürt dioksit süblimleşerek doğrudan gaz haline geçiyor ve atmosfer tekrar oluşmaya başlıyor.
Araştırma, Io’nun atmosferinde gerçekleşen bu olaya dair yapılan ilk doğrudan gözlem. Çünkü geçmişte yapılan araştırmalarda Jüpiter’in gölgesinin oluşturduğu karanlık nedeniyle doğrudan gözlem yapmak mümkün olmamıştı. Ancak son araştırmada kullanılan cihazlar (Texas Echelon Cross Echelle Spektrografı ve Gemini Kuzey Teleskobu) Io’nun atmosferinden yayılan ısıyı yani termal radyasyonu (kızılötesi dalga boyundaki ışınları) tespit ederek ölçüm yaptı.
