Paket Lastiği ile Enerji Dönüşümünün Gerçekleştiği Düzenek Yapalım
Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, esneklik potansiyel enerjisi ve kinetik enerjinin birbirine dönüştüğü bir düzenek tasarlayalım.
Bilmekte Fayda Var!
Esneklik Potansiyel Enerjisi Nedir?
Yay ve lastik gibi esnek cisimlerin enerji depolama özelikleri vardır. Esnek cisimlerin sıkışık ya da gerginken sahip olduğu enerjiye (cisimde depolanan enerjiye) esneklik potansiyel enerjisi denir. Esneklik potansiyel enerjisi, sıkıştırılan ya da gerilen cismin cinsi ile sıkıştırılmanın veya gerilmenin miktarına bağlıdır.
Kurmalı saatlerde ve müzik kutularında esneklik potansiyel enerjisinden faydalanılır.
Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, esneklik potansiyel enerjisi ve kinetik enerjinin birbirine dönüştüğü bir düzenek tasarlayalım.
Nelere İhtiyacımız Var?
- 1 adet 30 cm x 17 cm boyutlarında maket karton
- 2 adet paket lastiği
- 4 adet CD (küçük boy)
- 8 adet pet şişe kapağı
- 3 adet çöp şiş
- 2 adet pipet
- 2 adet ataç
- Silikon tabancası ve silikon
- Maket bıçağı
- Makas
- Pense
- Cetvel
Uyarı:
Kesici ve delici aletleri kullanırken dikkatli olalım. Silikon tabancasının elimizi yakmamasına dikkat edelim.
Ne Yapıyoruz?
1- Plastik kapakların merkezlerinde delikler açalım ve kapakları CD’lere silikon ile yapıştıralım.
2- Maket kartonumuzdan görseldeki gibi 7 cm x 5 cm boyutlarında bir parça keselim. (7 cm x 5 cm boyutlarındaki maket kartonu daha sonra kullanacağız.)
3- Pipetlerden 19 cm uzunluğunda bir, 6 cm uzunluğunda iki parça keselim. Pense yardımı ile ataçlara görseldeki gibi şekil verelim.
4- Pipet ve ataçları görseldeki gibi maket kartona ve çöp şişe silikon ile yapıştıralım. Daha sonra 7 cm x 5 cm boyutlarındaki maket kartonu, atacı sağlamlaştırmak için silikon ile hem ataca hem de büyük maket kartona görseldeki gibi yapıştıralım.
5- Çöp şişleri pipetlerin iç kısmından geçirerek uçlarına plastik kapaklı CD’leri takalım ve merkezlerinde delikler açtığımız kapakları silikon ile çöp şişlere sabitleyelim.
6- Paket lastikleri önce birbirine sonra görseldeki gibi düzeneğimizdeki ataca bağlayalım.
7- Düzeneğimiz artık çalışmaya hazır.
8- Paket lastiğinin ucunu diğer ataca tutturalım ve atacı saat yönünde çevirip lastiği gererek esneklik potansiyel enerjisini depolayalım.
Ne Oldu?
Düzeneği düz bir zeminde serbest bıraktığımızda depoladığımız potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşmeye ve böylece düzeneğimiz hareket etmeye başlayacak.
Kaynak:
- Komisyon, 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2008.
