Rameshbabu Praggnanandhaa Büyük Usta Unvanını Alan En Genç İkinci Kişi Oldu

Satrançta en genç uluslararası usta (IM) unvanını 2016 yılında 10 yıl 10 ay 19 günlükken alan Hindistanlı oyuncu Rameshbabu Praggnanandhaa, İtalya’da düzenlenen turnuvada büyük usta (GM) olma yolundaki son basamağı da tamamlayarak 12 yıl 10 ay 13 günlükken profesyonel satranç tarihinde bu unvanı alan en genç ikinci kişi oldu. Satranç tarihinde en genç büyük usta ise 2003 yılında 12 yıl 7 aylıkken bu unvanı kazanan Sergey Karjakin.

Uluslararası Satranç Federasyonu (FIDE) kurallarına göre, 1950’den itibaren, uluslararası usta ve büyük usta unvanları uluslararası turnuvalarda toplanan puanlar ve unvanlı sporcuların katılım gösterdiği turnuvalardaki başarılara göre veriliyor. Federasyonun kontrol ve onayına bağlı olarak verilen unvanlar geçerliğini ömür boyu koruyor. Diğer bir deyişle, büyük usta unvanını alan bir sporcu satrancı bıraksa bile unvanını kaybetmiyor.

Karjakin ve Praggnanandhaa dışında 13 yaşına girmeden büyük usta unvanını kazanabilen başka kimse yok. Dünya satranç şampiyonu olmak dışında, satranç dünyasının en prestijli unvanı büyük usta olmak. Şimdiki dünya satranç şampiyonu unvanını elinde tutan Magnus Carlsen de büyük usta unvanını genç yaşta elde etmiş ancak 13 yaşını 4 ay 27 gün ile geçmişti. Carlsen büyük usta unvanını genç yaşta elde edenler sıralamasında beşinci.

Bilgisayar yazılımları dünya satranç şampiyonu yaş ortalamasını da aşağı çekiyor. 1946’dan itibaren FIDE sistemi ile düzenlenen Dünya Satranç Şampiyonası organizasyonlarında, 54 yıllık süre zarfında, unvan için karşılaşan sporculardan en az birinin 26 yaşın altında olduğu yalnızca 3 final karşılaşması varken, 2000’den bu yana geçen 18 yılda bu sayı 5’e yükseldi.Son yıllarda geliştirilen bilgisayar yazılımları ile birlikte satranç taktikleri geliştirmek ve alıştırma yapmak kolaylaştı. Bu durumun bilgisayar çağında yetişen oyunculara katkı sağladığı düşünülüyor. 1958’de 15 yıl 6 ay 1 günlükken büyük usta olan Bobby Fisher, yaşadığı dönemde 18 yaşın altında bu başarıyı yakaladığı için büyük bir satranç dehası olarak görülüyordu ve bu rekorunu 1991’de Judit Polgar tarafından 15 yıl 4 ay 28 gün ile geçilinceye kadar 33 yıl boyunca korudu. Ne var ki günümüzde en genç büyük usta rekoru birkaç yılda bir kırılıyor ve bu unvanı henüz 15 yaşını doldurmadan kazanan oyuncuların sayısı da gün geçtikçe artıyor.

2002 yılında, en genç büyük ustalar listesinde de yer alan Ruslan Ponomariov, henüz 19 yaşında iken dünya satranç şampiyonu olarak kırılması zor bir rekora imza attı. Ponomariov iki yıl sonra unvanını korumak için 25 yaşındaki Rüstem Kasımcanov ile karşılaştı ve bu ikili dünya satranç şampiyonluğu için karşılaşan en genç iki sporcu oldu. Önümüzdeki kasım ayında, dünya satranç şampiyonu unvanını elinde tutan 27 yaşındaki Magnus Carlsen’in 25 yaşındaki Fabuano Caruana ile karşılaşacak olması da satranç dünyasında gençlerin öne çıktığını gösteriyor.