Satranç - Kasım 2020

Beyaz oynar, üç hamlede mat eder.

Siyah şahın köşede sıkışmış durumuna bakınca bu problemi kolayca çözebileceğimiz hissine kapılıyoruz. Ama fil, beyazın biri hariç bütün tehditlerine kahramanca karşı koyuyor. Önce deneme hamlelerine bakalım:

Fil, beyazın bütün tehditlerini başarıyla savuşturdu. Neredeyse umut tükenmiş gibi. Ama neyse ki beyazın cephanesi bitmedi:

1. Ka2! (bekleme hamlesi) Fg7 2. Kg2! ve arkasından 3. Kg1 mat ya da Kh2 mat.

“Deneme hamlesi” ya da kısaca “deneme” (try) satranç problemlerinde önemli bir kavram. Peki nedir deneme? Problemi “neredeyse” çözen hamleye deneme denir. Öyle ki siyah yalnızca “tek bir hamle” ile mattan kurtulabiliyor. Örneğin problemimizde 1. Kb6 bir deneme hamlesi çünkü buna karşı yalnızca 1…Fc1 üç hamlede matı önleyebiliyor. Eğer siyahın 1. Kb6 hamlesine karşı matı önleyen ikinci bir hamlesi olsaydı, o zaman 1. Kb6 hamlesine “deneme” diyemezdik.

Deneme hamlelerinin çokluğu problemi güçleştirebilir. Ayrıca probleme tematik  bir bütünlük de kazandırabilir. Bizim problemimizde de fil ile kaleler arasındaki “düello” problemin konusunu (ya da temasını) oluşturuyor.

Örneğimizin bir diğer özelliği, hiçbir piyonun yer almaması. Böyle problemlere “aristokrat” deniyor.

Ekim 2020 problemini Atakan Erdem, İsmail Mert Bulut, Mümtaz Ulaş Keskin, Alper Yekta Kiremit, Ahmet Güzel, Haydar Ata Karahisarlı, Abdullah Genç, İrem İpek, Recep Alan, Ahmet Furkan Oral, Murat Dilber, Yusuf Büyük, Büşra Asal, Ferhat Şahin isimli okurlarımız çözmüşler. Kendilerini tebrik ediyoruz.

Size çözmeniz için yine deneme hamleleriyle öne çıkan iki hamlelik bir problem sunuyoruz. Bir ay sonra görüşmek üzere…