Yapay Kalp ile Bir Hasta 100 Gün Hayatta Kaldı
Avustralya’da son evre kalp yetmezliği olan bir hasta, kapakçıksız yapay kalp nakli ameliyatı gerçekleşene kadar 100 gün boyunca cihaza bağlı kalmadan yaşadı. Daha önce yapılan yapay kalp nakillerinde bu süre en fazla 27 gündü.
Son evre kalp yetmezliği olan Avustralyalı bir hastaya Kasım 2024’te başarılı bir operasyonla BiVACOR yapay kalbi nakledildi. Hasta BiVACOR yapay kalbi ile kalp nakli ameliyatı olana kadar 100 gün boyunca cihaza bağlı kalmadan normal bir yaşam sürdü.
BiVACOR Yapay Kalbi Nedir?
BiVACOR firması tarafından geliştirilen BiVACOR yapay kalbi, insana nakledilebilen ilk kapakçıksız yapay kalptir. Cihaz yüksek hızlı trenlerde kullanılan MAGLEV (manyetik levitasyon) teknolojisinden ilham alınarak tasarlanmıştır. Hareketli tek bir parçaya sahip olan bu özel pompa tasarımında, kan dolaşımını sağlamak için manyetik kaldırma prensibi kullanılır.
Bu tasarımda iki ayrı pompa haznesi içinde konumlandırılmış ve sol ile sağ pervane kanatçıklarına sahip çift taraflı bir rotor bulunuyor. Manyetik kaldırma sistemiyle çalışan bu rotor, kanı sağ hazneden akciğerlere, sol hazneden ise vücuda pompalıyor.
BiVACOR yapay kalbinde, "sol giriş" ve "sağ giriş" terimleri, kanın cihaza giriş noktalarını ifade eder ve bu girişler doğal kalbin kulakçıklarının işlevini taklit eder. Sol giriş, oksijence zengin kanın akciğerlerden yapay kalbe girdiği yerdir. Bu, doğal kalpte sol kulakçığın kanı akciğerlerden almasına benzer. Sağ giriş, vücuttan gelen oksijenlenmemiş kanın yapay kalbe girdiği yerdir. Bu, doğal kalpte sağ kulakçığın üst ve alt ana toplardamarlar aracılığıyla kan almasına benzer.
İnsan kalbinde bulunan kapakçık, kulakçık ve karıncık kısımları yerine BiVACOR yapay kalbinde MAGLEV teknolojisi ile dönen rotor sistemi kullanılıyor. Bu sistem kan akışını sağlayarak normal kalpteki nabız atımına benzer bir hareket oluşturuyor.
BiVACOR yapay kalbi, özellikle ileri evre kalp yetmezliği hastaları için alternatif bir tedavi yöntemi olarak geliştirildi. Uzun vadede kalp hastalarının donör kalp nakline ihtiyaç duymadan yaşamlarını sürdürebilmesi hedefleniyor.
MAGLEV (Manyetik Levitasyon) Teknolojisi Nedir?
Sürtünme, birbirine temas eden iki nesne arasındaki hareketi engelleyen kuvvettir. Bir cismin hızının korunması için sürtünme kuvvetinin en aza indirilmesi gerekir. Bu amaçla levitasyon yöntemi kullanılır.
Levitasyon, bir cismin herhangi bir mekanik destek olmadan havada asılı kalmasıdır. Bu denge genellikle manyetik kuvvetler sayesinde sağlanır. Örneğin alt alta konumlandırılmış iki mıknatıstan üstteki, itme kuvveti sayesinde mekanik bir destek olmadan yani diğerinin üzerindeyken ona temas etmeden durabilir.
Ktsdesign/SciencePhotoLibrary
MAGLEV trenlerinde de işte bu levitasyon yöntemi kullanılır. Bu trenler, geleneksel trenlerden farklı olarak raylarla temas etmezler ve manyetik kuvvetler sayesinde sürtünmesiz hareket ederler. Manyetik kaldırma teknolojisiyle ray üzerinde asılı duran tren, mıknatısların itme çekme özellikleri sayesinde doğrusal hareketle ileriye doğru hızlanır. Böylece sürtünme minimum seviyeye indiği için çok yüksek hızlara ulaşabilir.
ratpack223 / iStock
Kaynaklar:
- https://www.jhltonline.org/article/S1053-2498(23)00185-7/fulltext
- https://bivacor.com/the-texas-heart-institute-implants-bivacor-total-artificial-heart/
- https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/mustafa.aktas/137354/MAGLEV_1.pdf
- https://www.nature.com/articles/d41586-025-00782-0
- https://www.scientificamerican.com/article/man-survives-with-titanium-heart-for-100-days-a-world-first
