Ölürken Hayatımız Gerçekten de Bir Film Şeridi Gibi Gözümüzün Önünden Geçiyor mu?

Ameliyat olduktan sonra nöbetler geçirmeye başlayan 87 yaşındaki bir hasta, ABD’deki Louisville Üniversitesi Hastanesinde gözetim altındaydı ve ani bir kalp kriziyle hayatını kaybettiği sırada EEG’si çekiliyordu. Krizin öncesi ve sonrasında toplam 900 saniyelik EEG kaydı alındı. Daha önceleri de “yaşam desteği” kesilmeye karar verilen yoğun bakım hastalarında çeşitli EEG kayıtları alınmıştı. Ancak hem kayıt cihazının tam kapasite ile çalışıyor olması hem de kesintisiz olarak 15 dakika kayıt alınması sayesinde ilk kez hayatını kaybetmekte olan bir hastanın beyin etkinliklerinin detaylı olarak incelenmesi mümkün oldu.

Ölümden dönen insanlar genellikle benzer şeylerden bahseder: parlak ışıklar, vücudun dışına çıkma hissi, gözün önünden film şeridi gibi geçen anılar. Araştırmacıların Frontiers In Aging Neuroscience’ta yayımladıkları sonuçlar da bu anlatımları doğrular nitelikte.

Beyindeki nöronların toplu elektriksel etkinlikleri beyin dalgaları olarak adlandırılır. Bu elektriksel etkinlik dalgaları alfa, beta, gama gibi çeşitli isimler altında sınıflandırılır ve hepsi farklı frekanslara sahiptir. Sinir bilimi üzerine yapılan çalışmalar, farklı frekans aralıklarının bilgi işleme, algı ve rüya görme gibi farklı bilişsel durumlarla ilişkili olduğunu gösterir.

Araştırma ekibinin üyelerinden Dr. Ajmal Zemmar, verileri analiz ederken özellikle kalbin durmasından önceki ve sonraki 30 saniyeye odaklandıklarını söylüyor. Sonuçlar, bu sırada gama dalgalarında bir yoğunluk olduğunu gösteriyor. 25-140 Hz frekans aralığına sahip bu dalgalar, rüya görme, hatırlama ve derin düşünme gibi bilişsel etkinliklerle ilişkilidir. Araştırmacılar bu sonuçları, ölmek üzere olan insanların hayatlarındaki önemli anıları hatırlamaya başladıkları biçiminde yorumluyor.

Daha önceleri kemirgenler üzerine yapılan araştırmalarda, beyne kan akışı durduktan sonra da bir süre zihinsel etkinliklerin devam ettiği gözlemlenmişti. Elde edilen sonuçlar, aynı durumun insanlar için de geçerli olduğunu gösteriyor.

Sözlük:

EEG, elektroensefalografi: Kafa derisine bağlanan kablolar aracılığıyla beyindeki elektriksel etkinliklerin kaydedildiği bir yöntem.