Hasankeyf’i Tanıyalım, Tanıtalım ve Koruyalım

Bu projede tarihi bir öneme sahip Hasankeyf’in ne kadar tanındığına dair bir anket yaptık. Bu ankette Hasankeyf ile ilgili soruların yanı sıra tarihi eserlerin tanınması ve tanıtılması ile ilgili konularda da sorular bulunuyor. Bu anket sayesinde bölge halkının turizm ile ilgili acil gördüğü sorunları ve bu sorunların çözümünde kimlerin etkin rol üstlenebileceğine dair fikirlerini aldık.

Giriş

Dicle’nin kıyısında kurulan Hasankeyf, tarih boyunca barındırdığı medrese, rasathane, darüşşifa ve daha pek çok önemli kurumla bölgenin ilim ve kültür merkezi oldu. Tarihten taşıdığı zengin izler nedeniyle 1981 yılında bütünüyle sit alanı ilan edilerek koruma altına alındı. Ancak, yapılacak olan Ilısu Barajı nedeniyle bu ilçe yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu konunun önemine dikkat çeken Çekül Vakfı Güneydoğu Bölge Koordinatörü Arkeolog Nevin Soyukaya “Kaybedilecek olan sadece Hasankeyf değil insanlık tarihidir” ifadesini kullanırken UNESCO Ulusal Komite Üyesi Arkeolog Prof. Dr. Suooow “Dicle vadisi baraja terk edilemez” diyor. Bu konuda Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Fakültesi’nde hazırlanan bir çalışma Hasankeyf’in sular altında kalmadan baraj yapılabileceğini ortaya koydu. Projeye göre, 50 yıldan fazla süredir tartışılan Ilısu Barajı’nın yerine yapılacak beş baraj, Hasankeyf’teki tarihi eserleri kurtaracak. Üstelik yatırım maliyeti aynı kalırken üretilen elektrik miktarı ise artacak.

Hasankeyf’le ilgili yapılan açıklama ve çalışmalara baktığımızda Hasankeyf’in korunmasına yönelik faaliyetlerin ağırlık kazandığını görüyoruz. Bizim çalışmamız ise diğerlerinden ayrılıyor. Çünkü bu çalışmada bölgenin kalkınmasında ve gelişmesinde, toplumsal değişimin ve dönüşümün sağlanmasında, ayrıca bölgeler arası farklılıkların giderilmesinde reklam ve tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilerek turizmin öncü konuma getirilmesini sağlamak amaçlanıyor. Böylece bu tarihi bölgeyi gelecek nesillere aktararak Hasankeyf’in günümüzden binlerce yıl sonra bile birçok insana ilham vermesini ve turizm cenneti olmasını sağlamayı planlıyoruz.

Amacı

Hasankeyf özelinde bölgenin makûs talihinin değiştirilmesi için tarihi eserlerin korunması ve tanıtılması.

Yöntem

Çalışmamıza birçok internet sitesinden yazarların, tarihçilerin, arkeologların, reklam uzmanlarının yaptığı değerlendirmeleri araştırarak başladık. Türkiye ve dünyada Hasankeyf üzerine yazılmış kaynak metinleri inceledik. Analiz çalışmalarıyla bu araştırma ve incelemelerin benzer ve farklı yönlerini belirledik. Ayrıca 1911 yılında Gertrude Bell’in çektiği Hasankeyf fotoğraflarıyla günümüz Hasankeyf’ini karşılaştırarak eserlerdeki tahribatı gözlemledik. Araştırmamızın bu aşamasından sonra daha somut bilgiler elde edebilmek için Batman’ın farklı yerlerinde Batman’ı temsil edecek çok farklı nitelikteki 100 kişi ile anket çalışması yaptık. Yaptığımız anket çalışmalarında denekleri rastgele belirledik ve bu deneklere 10’ar soru sorduk. Daha sonra elde ettiğimiz verileri değerlendirdik.

Sonuç ve Tartışma

Proje dâhilinde yaptığımız anketin sonucunu şöyle özetleyebiliriz.

*Ankete katılanların %40’ı çevresindeki tarihi eser ve kalıntıları tanıtacak bilgiye sahipken %30’u kısmen bu bilgiye sahiptir. %30’u ise bu eser ve kalıntıları tanıtacak bilgiye sahip değildir.

*Anketimizi cevaplayanların %40’ı Hasankeyf’in ileriki nesillere ulaşacağına inanırken, %35’i buna inanmıyor, %25’i ise bu konuda fikrinin olmadığını söylüyor.

*Deneklerin %40’ı tarihi eserleri tanıtmada en büyük rolün Kültür ve Turizm Bakanlığı’na düştüğünü söylerken %10’u yerel yönetimlerin, %10’u bölge halkının bu rolü üstlenmesi gerektiğini belirtiyor, %40’ı ise bunların hepsine rollerin düştüğünü söylüyor.

*Anketimize katılanların %80’i bölgenin tarihi eserlerinin yeterince tanıtılmadığını belirtiyor. %10’u tarihi eserlerin tanıtıldığını söylerken, %10’u ise buna kısmen cevabını veriyor.

*Anketi cevaplayanlardan eğitim görenlerin %40’ı turizmin bölgedeki bazı sorunları çözeceğine inanırken, %30’u çözmeyeceğine inanıyor, %20’si kısmen çözebilir diyor, %20’si ise bu konuda fikrinin olmadığını söylüyor.

*Anketi cevaplayanlardan eğitim görmeyenlerin %30’u turizmin bölgedeki bazı sorunları çözeceğine inanırken, %30’u çözmeyeceğine inanıyor, %20’si kısmen çözebilir diyor, %20’si ise bu konuda fikrinin olmadığını söylüyor.

*Deneklerin %60’ı turizmin ilerlemesinde tanıtımın daha etkili olacağını söylerken, %30’u buna güvenlik, %5’i konaklama, %5’i ise ulaşım olarak cevap veriyor.

Kaynaklar

• http://www.hakkinda-bilgi-nedir.com/hasankeyf-tanitimi-hasankeyf-nedir+hasankeyf-tanitimi-hasankeyf-hakkinda-bilgi
• Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi, Cilt 8, s. 447.

Ekip Tanıtımı

Ozan Çetin

Veysel Çetinkaya

İbrahim Koç