2020 Şubat Ayının Gök Olayları

Şubat ayında Merkür ve Venüs, Güneş’in batışından sonra gökyüzünde. Mars, Jüpiter ve Satürn ise Güneş’in doğuşundan önce görülebilir.

Merkür, şubat ayının ilk yarısında gün batımından sonra Venüs’le birlikte güneybatı ufkunun üzerinde görülebilir. Merkür, 10 Şubat’ta en büyük doğu uzanımı konumuna ulaşıyor. Bu tarihte Merkür gözlem için hayli uygun konumda. Merkür’ün parlaklığı ilerleyen günlerde azalıyor. 26 Şubat’ta Güneş ile Dünya arasından geçen Merkür, bu tarihten sonra gün doğumundan önce gökyüzünde ortaya çıkıyor.

10 Şubat’ta en büyük doğu uzanımı konumundayken Merkür’ün uzanım açısı (yani Dünya’dan Merkür’e ve Dünya’dan Güneş’e olan doğrultular arasındaki açı) 18,2 derece.

Venüs, şubat ayı boyunca akşamları gökyüzündeki en parlak gezegen. Venüs’ü Güneş’in batışından sonra güneybatı ufkunun üzerinde görebilirsiniz. Venüs, Güneş’in batışından yaklaşık üç saat sonra batı ufkundan batıyor. Venüs’ün parlaklığı ayın ilerleyen günlerinde artmaya devam ediyor. Şubat ayında Venüs’ü ve evrelerini gözlemleme fırsatını kaçırmayın.

Mars, şubat ayında Güneş’in doğuşundan yaklaşık üç saat önce güneydoğu ufkunun üzerinde ortaya çıkıyor. Mars’ın parlaklığı ve görünür büyüklüğü ayın ilerleyen günlerinde artıyor. Şubat ayının başında Yılancı Takımyıldızı’nda olan Kızıl Gezegen ayın ilerleyen günlerinde Yay Takımyıldızı’na doğru hareket ediyor.

Mars 18 Şubat’ta Ay’ın, değiyormuş gibi görünürcesine, yakınından geçiyor. Ay-Mars yakınlaşması Türkiye için gündüz saatlerinde, her iki gökcismi de ufkunun altındayken gerçekleştiği için ülkemizden görülemiyor.

Satürn ve Jüpiter yakın zamanda Dünya’ya göre Güneş’in arkasından geçmişti. Güneş Sistemi’nin iki gaz devi şubat ayında Güneş’in doğuşundan önce güneydoğu ufkunun üzerinde görülebilir. Jüpiter, Satürn'den yaklaşık bir saat önce doğuyor. Her iki gökcismini Yay Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz.

19 Şubat’ta Güneş’in doğuşundan yaklaşık bir saat önce Satürn, Jüpiter, hilal şeklindeki Ay, Mars ve Akrep Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Antares’i neredeyse bir doğru üzerinde sıralanmış gibi görülebilirsiniz.

Ay yörünge hareketi sırasında 10 Şubat’ta Dünya’ya en yakın, 26 Şubat’ta ise Dünya’ya en uzak konumda. Bu tarihlerde Ay ve Dünya arasındaki mesafe sırasıyla 360.461 km ve 406.278 km.

Derin Uzay Cisimlerini Gözleyin

Gökyüzünde gezegenler, uydular ve göktaşları dışında gözlemleyebileceğimiz başka gökcisimleri de var. Açık yıldız kümeleri bunlardan biri. Açık yıldız kümeleri Güneş’e olan uzaklıkları, kimyasal bileşimleri ve yaşları benzer olan yıldızlardan oluşur.

Yaklaşık 100 yıldızdan oluşan M41’deki dört parlak yıldız sarı-turuncu renkleriyle fark edilebiliyor. Gökcisimlerinin hangi renkte göründükleri yaydıkları ışığın dalga boyu ile ilişkili. Renklerindeki farklılıklar soğuk ve sıcak yıldızların ayırt edilmesini sağlıyor.

Büyük Köpek Takımyıldızı’ndaki Messier 41 Açık Yıldız Kümesi (M41) gökyüzünde çıplak gözle görülebilecek kadar parlak. M41’deki yıldızların yaşlarının 190-240 milyon yıl arasında değiştiği tahmin ediliyor. Güneş’ten yaklaşık 2300 ışık yılı uzaklıktaki M41’i gökyüzünde Güneş’ten sonraki en parlak yıldız olan Sirius’un yakınlarında bulabilirsiniz.

Kaynaklar:

• 2020 Gök Olayları Yıllığı, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi