Alkoller Mikroorganizmaları Nasıl Öldürür?

Mikroorganizmalara karşı öldürücü etkiye sahip farklı alkol türleri olmasına rağmen bu amaçla yaygın olarak etil alkol ve izopropil alkol kullanılır. Antimikrobiyal özellikte maddeler etki ettikleri ortamlara göre farklı şekilde sınıflandırılır. Canlı olmayan ortamlarda, örneğin eşyaların üzerindeki mikroorganizmalara karşı kullanılan maddeler dezenfektan, canlı dokulardaki, örneğin derinin yüzeyindeki mikroorganizmalara karşı kullanılanlar ise antiseptik maddeler olarak isimlendirilir.

Alkoller bakterilere, virüslere ve mantarlara karşı etki eder. Ancak zorlayıcı koşullara karşı hayli dirençli olan bakteri sporları üzerinde kalıcı bir etkileri yoktur. Yani mikroorganizmalar üzerinde öldürücü etkiye sahipken bakterilerin çoğalmasını sağlayan bakteri sporlarını yok edemez.

Alkoller hücre zarına zarar vererek ve proteinlerin yapısını bozarak etki eder. Proteinler bütün canlıların yapısında bulunur ve organizmanın canlılığını devam ettirebilmesi için gerekli süreçlerde görev yapar. Proteinler karmaşık yapılı makromoleküllerdir. Yapılarında meydana gelen değişimler proteinlerin işlevlerini yerine getirememesine sebep olabilir. Etil alkol ve izopropil alkol proteinlerin yapısındaki hidrojen bağlarını kırar ve protein ile alkol molekülü arasında yeni hidrojen bağları oluşur. Sonuçta proteinin yapısı değişir.

Alkol oranı hacimce %50’nin altında düştüğünde, alkollerin mikroorganizmalar üzerindeki öldürücü etkisi belirgin şekilde düşer. Mikroorganizmanın türüne göre değişse de %60-%90 en uygun orandır.