Dünya’nın Çekirdeğinden Sızan Demir Atomları
Bir grup araştırmacının yaptığı çalışmalar, Dünya’nın sıvı dış çekirdeğinden mantoya demir atomları sızdığını ve bu atomların volkanik etkinlikler sırasında yeryüzüne ulaştığını gösteriyor.
Dünya’nın sıvı dış çekirdeği ile manto arasındaki sınır, yeryüzünün yaklaşık 2900 kilometre altındadır. Sınırın iki tarafı arasındaki sıcaklık farkı 1000°C’nin üzerindedir.
Prof. Dr. Charles Lesher ve öğrencileri, çekirdek-manto sınırındakine benzer sıcaklık ve basınç koşulları altında atomların nasıl davrandığını deneyler yaparak incelemişler. Sonuçlar sıcak bir bölgede bulunan ağır demir izotoplarının (çekirdeklerinde daha fazla sayıda nötron bulunan demir atomlarının) daha soğuk bölgelere gitme, hafif demir izotoplarının (çekirdeklerinde daha az sayıda nötron bulunan demir atomlarının) ise bulundukları bölgede kalma eğiliminde olduğunu gösteriyor. Bu sonuçlar zaman içinde mantoya sızan ağır demir izotopları nedeniyle dış çekirdekteki hafif demir izotoplarının oranının giderek arttığını gösteriyor.
Araştırmacıların yaptığı bilgisayar benzetimlerine göre mantoya sızan demirin bir kısmı volkanik etkinlikler sırasında yeryüzüne ulaşıyor olabilir. Samoa ve Hawaii gibi bölgelerde, okyanus tabanlarındaki yanardağlardan püsküren lavların ağır demir izotopları bakımından zengin olması da bu hipotezi destekliyor.
Araştırma ile ilgili detaylı bilgiye Nature Geoscience’ta yayımlanan makaleden ulaşabilirsiniz.
