Potansiyel Enerjiyi Kinetik Enerjiye Dönüştüren Düzenek Tasarlayalım

Bilmekte Fayda Var!

Enerji Nedir?

İş yapabilme yeteneğine enerji diyoruz. Hayatımızın her alanında enerjiye ihtiyaç duyarız. Örneğin vücudumuzda meydana gelen yaşamsal faaliyetler ya da bir otomobilin çalışması için enerji gereklidir.

Enerji Türleri Nelerdir?

Çok farklı enerji türleri vardır:

• Kimyasal enerji
• Nükleer enerji
• Işık enerjisi
• Ses enerjisi
• Potansiyel enerji
• Kinetik enerji
• Güneş enerjisi

Enerjinin Korunumu Nedir?

Enerji vardan yok olmaz ya da yoktan var olmaz. Buna enerjinin korunumu kanunu denir. Bir enerji türü başka bir enerji türüne dönüşebilir.

Cisimlerin konumları nedeniyle sahip oldukları enerjiye potansiyel enerji, hareketleri nedeniyle sahip oldukları enerjiye ise kinetik enerji denir. Örneğin esnek cisimler sıkıştırıldıkları veya gerildikleri zaman potansiyel enerji kazanır. Potansiyel ve kinetik enerjinin birinin diğerine dönüşmesi mümkündür. Günlük yaşamdaki birçok alanda da potansiyel ve kinetik enerji birbirine dönüşür.

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, potansiyel enerjinin kinetik enerjiye nasıl dönüştüğünü gösteren bir düzenek tasarlıyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

• 4 adet 5 cm x 10 cm boyutlarında maket kartonu veya sert mukavva karton
• 2 adet CD
• 1 adet çöp şiş
• 1 plastik kapak
• 1 adet boncuk (büyük boy)
• 1 adet paket lastiği (kalın)
• Silikon tabancası ve yapıştırıcı
• Makas
• Cetvel

Uyarı:

Kesici ve delici aletleri kullanırken dikkatli olalım. Silikon tabancasının elimizi yakmamasına dikkat edelim.

Ne Yapıyoruz?

1. Maket kartonundan 5 cm x 10 cm boyutlarında dört parça keselim.

2. Kestiğimiz parçaları silikon tabancası kullanarak CD’nin dış yüzeyine eşit aralıklarla yapıştıralım.

3. İkinci CD’yi, dış yüzeyi içe gelecek şekilde maket kartonlarına yapıştıralım.

4. Plastik kapağın çevresini makas ile keselim ve ortasından lastik geçebilecek şekilde delelim.

5. Plastik kapağı, silikon kullanarak CD'nin orta kısmındaki boşluğa denk gelecek şekilde yapıştıralım.

6. Çöp şişten 4 cm ve 12 cm uzunluklarında iki parça keselim.

7. Paket lastiğinin bir ucunu çöp şişin küçük parçasına bağlayalım. Diğer ucunu sırasıyla birinci CD’nin boşluğundan, düzeneğin iç kısmından, ikinci CD’nin plastik kapaktaki boşluğundan ve boncuk deliğinden geçirdikten sonra uzun çöp şişin uca yakın bölümüne bağlayalım. Küçük çöp şişi silikon kullanarak yapıştırıp sabitleyelim.

8. Artık düzeneğimiz çalışmaya hazır. Uzun çöp şişi CD’nin çevresinde dairesel hareket ettirerek iç bölümde kalan lastiğin gerilmesini sağlayalım. Böylece lastiğe potansiyel enerji depolamış olacağız.

9. Düzeneği düz bir zeminde serbest bıraktığımızda depoladığımız potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşmeye ve böylece düzenek hareket etmeye başlayacak.