logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Satranç Mayıs 2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

WASP-127b'nin Atmosferinde Ses Hızını Aşan Rüzgârlar

Uzay Çöpü Kosmos-482’nin Dünya’ya Düşmesi Bekleniyor!

Metodik Şüphe Nedir?

K2-18b Ötegezegeninde Yaşam İzine mi Rastlandı?

Ayın Matematik Sorusu - Mayıs 2025


Faraday Kafesi Yapalım

Dr. Sevda Seçer
30/05/2020

Deneyler köşesinin yeni etkinliğinde Faraday kafesinin çalışma prensibini ve günlük hayatımızda nerelerde kullanıldığını öğreniyoruz.

Faraday Kafesi Yapalım

Bazı asansörlerde cep telefonunuzun neden çekmediğini, uçağa çarpan bir yıldırımın uçağın içindeki insanlara niçin zarar vermediğini ya da arabanızla tünelden geçerken radyoda çalan müziğin neden kesildiğini düşündünüz mü? Peki, bu olayların bir mikrodalga fırın ile ortak noktası ne olabilir?

Deneyler köşesinin yeni etkinliğinde Faraday kafesinin çalışma prensibini ve günlük hayatımızda nerelerde kullanıldığını öğreniyoruz.

 

Bilmekte Fayda Var!

Faraday kafesi, iletken maddelerden yapılmış kapalı bir yapıdır. Yüzeyi metal plakalarla kaplanmış biçimde ya da metal örgü şeklinde olabilir. 19. yüzyılda yaşayan İngiliz fizikçi ve kimyacı Michael Faraday'ın buluşu olduğu için Faraday kafesi olarak adlandırılır.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/faraday_kafesi_1.jpg

Elektromanyetik dalgalar her yerdedir. Çevremizdeki nesneleri görmemizi sağlayan görünür ışık, yayınların radyomuza ulaşmasını sağlayan radyo dalgaları, mikrodalga fırınlarda yemeğimizi pişiren mikrodalga ışınlar... Ancak bazen elektromanyetik dalgalar cihazların çalışmasını etkileyebilir. Bir Faraday kafesi, bozucu etkisi olan bu elektromanyetik dalgaların kafesin dışında kalmasını sağlar.

 

Faraday Kafesi Nasıl Çalışır?

Metal atomlarının en dış elektron kabuğundaki değerlik elektronları serbest olarak hareket edebilir. Metaller bu sayede elektriği iletebilir.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/faraday-kafesi-1_0.jpg

Dışarıdan bir elektrik alan etki etmediği sürece, kafesi oluşturan iletken malzemenin yapısındaki artı ve eksi yükler malzemenin her yerine dengeli bir şekilde dağılır.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/faraday-kafesi-2.jpg

Faraday kafesine elektriksel olarak yüklü bir malzeme yaklaştırıldığında kafesteki artı ve eksi yükler birbirinden ayrılır. Örneğin yaklaştırılan malzeme artı yüklü ise Faraday kafesini oluşturan metalin yapısındaki elektronlar artı yüklü malzemenin olduğu tarafta toplanır. Kafesin diğer tarafında ise artı yük fazlalığı oluşur. Böylece kafesin iç kısmında dış elektrik alanla zıt yönde bir elektrik alan meydana gelir.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/faraday-kafesi-3.jpg

Bu durumda malzemenin içindeki ve dışındaki zıt yönlü iki elektrik alan birbirini nötrler. Böylece kafesin içindeki elektrik alan sıfırlanır. Yani Faraday kafesi, içindekileri dış elektrik alanın etkisinden korur.

Bir asansörün içinde telefon şebekesinin sinyal alamamasının nedeni, asansörün yapısındaki metal parçaların bir Faraday kafesi oluşturmasıdır. Uçaklar ve arabalar da metal bir iskelete sahip olduklarından Faraday kafesi özelliğine sahiptir. Faraday kafesleri günlük hayatımızda birçok alanda kullanılır. Örneğin mikrodalga fırın içinde üretilen mikrodalgaların dışarı çıkmaması için fırının iç kısmı metal bir örgüyle kaplanır. Bu metal örgünün bir kısmını fırının ön kapağına dikkatlice baktığınızda görebilirsiniz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/faraday_kafesi_3.jpg

Hastanelerdeki manyetik rezonans (MR) görüntüleme cihazlarının içinde yer aldığı odalar, Faraday kafesi özelliği gösterir. Bu sayede MR görüntülemesinde kullanılan elektromanyetik dalgaların dış ortamdan gelen diğer elektromanyetik dalgalarla karışmasının önüne geçilir.

Nelere İhtiyacımız Var?

  • 2 adet cep telefonu
  • Alüminyum folyo

 

Ne Yapıyoruz?

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/ne_yapiyoruz.jpg

. Telefonların şebeke hattından sinyal alıp almadığını test etmek için telefonlardan biriyle diğerini arayalım.

. Aradığımız telefonu alüminyum folyo ile sıkıca saralım.

. Telefonu tekrar arayalım.

 

 

Telefonla ikinci kez arama yapmaya çalıştığınızda herhangi bir ses duymamış ya da “Aradığınız kişiye şu anda ulaşılamıyor, lütfen daha sonra tekrar deneyin” cümlesini duymuş olmalısınız.

Telefonu alüminyum folyo ile sararak bir Faraday kafesi elde ettik. Kafesin içindeki telefonu aradığımızda baz istasyonundan telefona gelen sinyaller yani elektromanyetik dalgalar bir dış elektrik alan üretir. Bu durumda alüminyum folyo içindeki serbest elektronlar yani eksi yükler ile artı yükler dış elektrik alanı nötrleyecek şekilde malzeme içinde birbirinden ayrılır. Böylece folyonun iç kısmındaki elektrik alan sıfırlanır ve baz istasyonundan gelen elektromanyetik dalgalar folyonun içindeki telefona ulaşamaz.

Kaynaklar:

  • https://science.howstuffworks.com/faraday-cage4.htm
  • https://interestingengineering.com/how-does-a-faraday-cage-work
  • https://sciencing.com/build-faraday-cage-6618709.html
  • https://www.howitworksdaily.com/how-does-a-faraday-cage-work/
 
Yazar Hakkında:
Dr. Sevda Seçer
Zeytinburnu Şehitler Bilim ve Sanat Merkezi Fen Bilimleri Öğretmeni

 

Konu
Deney Etkinlikleri
Fizik
Faraday Kafesi

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: “Antarktika Hikâyeleri”

Duyurular • 24-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Anadolu Parsının En Net Görüntüsü Kaydedildi

Haberler • 07-12-2024

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş