Günümüzün Süper Kahramanları Gama Işını Takımyıldızlarında

Hulk çizgi romanında bilim insanı Dr. Bruce Banner laboratuvarda deneyler yaparken bir kaza geçirir ve gama ışınlarına maruz kalan DNA’ları mutasyona uğrar. Bu yüzden Dr. Banner artık her sinirlendiğinde Hulk adı verilen yeşil bir deve dönüşür.

Hulk’un ortaya çıkmasına neden olan gama ışınları, ışık tayfındaki en yüksek enerjili radyasyon türüdür. Gama ışınlarının evrendeki temel kaynağının süpernova patlamaları, pulsarlar, nötron yıldızı birleşmeleri ve karadelikler olduğu düşünülüyor. Uzay araştırmalarında gama ışınlarını tespit etmek için özel teleskoplara ihtiyaç duyuluyor.

NASA’nın 2008 yılında uzaya fırlattığı Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu on yıldan uzun süredir alçak Dünya yörüngesinde görev yapıyor. Adını Enrico Fermi’den alan teleskop ile gökadaların merkezlerindeki karadelikler, ışık hızına yakın hızlarda hareket eden gaz parçacıkları ,pulsarlar ve diğer yüksek enerji kaynakları tespit edilebiliyor.

Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu gökyüzünü dalga boyu görünür dalga boyundaki ışıktan daha küçük dalga boyuna sahip gama ışınları ile görüntülüyor. Bu nedenle gökyüzünün Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu tarafından oluşturulan haritası çıplak gözle göründüğünden çok daha farklı.

İnsanlar çok eski zamanlardan beri gökyüzünde gözlemledikleri yıldızların oluşturduğu şekillere çeşitli isimler vermişti. Bugün gökyüzünde kolayca fark edilebilen ve özgün bir şekli olan yıldız topluluklarına takımyıldız diyoruz. Takımyıldızlar isimlerini bazen bir canlıdan ya da mitolojik bir karakterden alır.

Avcı Takımyıldızı’nın şekli gökyüzünde ok atan bir avcıya benzer.

Takımyıldızlar arasında günlük hayattan aşina olduğumuz burçlara da adını veren Boğa, Akrep, Kova, İkizler, Balık, Yay ve Aslan gibi takımyıldızlar da yer alır.

NASA araştırmacıları bildiğimiz takımyıldızlardan esinlendi ve Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu’nun gama ışınlarını tespit ederek oluşturduğu gökyüzü haritasında yeni takımyıldızlar belirledi. Belirlenen 21 Fermi takımyıldızları arasında ise süper kahraman Hulk’tan Thor’un çekici Mjolnir’e, Albert Einstein’dan Japonya’daki Fuji Yanardağı’na, dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen İskenderiye Feneri’nden kuramsal fiziğin en bilinen olgularından Schrödinger’in Kedisi’ndeki kutuya, Paris’teki Eiffel Kulesi’nden tüm bu görüntülerin kaynağı olan Fermi Uydusu’nun kendisine farklı şekiller var.

NASA’nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu ile tespit edilen takımyıldızlar için hazırladığı internet sayfasında bu şekilleri yakından inceleyebilirsiniz.

Kaynaklar:

• https://science.nasa.gov/ems/12_gammarays
• https://fermi.gsfc.nasa.gov/science/constellations/
• https://www.nasa.gov/feature/goddard/2018/nasa-s-fermi-mission-energizes-the-sky-with-gamma-ray-constellations