Hava Kirliliği Her Yerde
Dünya genelinde ince partiküllü maddeler (PM2,5, çapı 2,5 mikrondan az olan partiküller) üzerine yapılan bilimsel çalışmalar, bütün insanların sadece %0,001’inin Dünya Sağlık Örgütü tarafından güvenli kabul edilen PM2,5 düzeyine maruz kaldığını gösteriyor.
Görsel: Wenhua Yu ve arkadaşları, The Lancet Planetary Health
2000-2019 dönemindeki yıllık ortalama PM2,5 yoğunluğu değerlerinin ortalaması (µg: mikrogram)
Monash Üniversitesinden bir grup araştırmacı, geleneksel hava gözlem cihazlarının ve uydu bazlı hava kirliliği dedektörlerinin PM2,5 seviyeleri hakkında topladığı verileri analiz etti. İstatistiksel yöntemler ve makine öğrenmesi yöntemlerinin de kullanıldığı çalışmanın sonuçları The Lancet Planetary Health’te yayımlandı.
Dünya Sağlık Örgütü, havadaki günlük PM2,5 yoğunluğu ortalamasının 15 µg/m3ün, yıllık PM2,5 yoğunluğu ortalamasınınsa 5 µg/m3ün üzerine çıkmasını insan sağlığı açısından riskli kabul ediyor. Günlük PM2,5 ortalamaları göz önüne alındığında;
- 2019 yılında günlerin %70’inde güvenli seviye aşıldı.
- Söz konusu Güney Asya ve Doğu Asya olduğundaysa bu oran %90’ın üzerine çıktı.
Yıllık PM2,5 ortalamaları göz önüne alındığında;
- 2000-2019 dönemindeki küresel ortalama 32,85 µg/m3tü.
- Bu dönemde havası en kirli bölgelerin Doğu Asya (50,0 µg/m3), Güney Asya (37,2 µg/m3) ve Kuzey Afrika (30,1 µg/m3) olduğu görüldü.
- Bu dönemde en düşük PM2,5 seviyelerine maruz kalan bölgelerse Yeni Zelanda (8,5 µg/m3), Okyanusya (12,6 µg/m3) ve Güney Amerika (15,6 µg/m3) oldu.
Bu sonuçlar küresel ölçekteki karaların sadece %0,18’indeki PM2,5 seviyelerinin güvenli kabul edilen düzeyde olduğunu gösteriyor. Bu bölgelerde yaşanan insan nüfusuna bakıldığındaysa, dünya genelindeki bütün insanların sadece %0,001’inin sağlıklı hava soluduğu anlaşılıyor.
