Keçiler Çok Dik Yamaçlara Nasıl Tırmanabiliyor?
Keçiler dik yamaçlara tırmanma konusunda uzman canlılardır. En yetkin dağcılar bile kaya tırmanışı sırasında ip, kaya çivisi, çekiç, emniyet kemeri gibi güvenlik ekipmanlarına ihtiyaç duyar. Dağ keçileri ise 60 derece eğimli arazilere bile tırmanabilir.
Dağ keçilerinin vücutlarının ağırlık merkezlerinin yere yakın olmasının, vücut şekillerinin ve toynaklarının yapısının dik yamaçlarda dengeli bir şekilde hareket etmelerine imkân verdiği düşünülüyor. Dağ keçilerinin toynaklarının dış kısımları sertken, tabanları yumuşak ve esnektir. Bu sayede dik yamaçlardaki küçük çıkıntıların şeklini alarak tutunmayı kolaylaştırırlar.
Ulaşılması zor dağlık bölgelerde yaşadıkları için dağ keçilerinin çok dik yamaçlarda nasıl hareket edebildiklerini anlamak amacıyla araştırmalar yapmak hayli zor. Sonuçları 2016’da Zoology dergisinde yayımlanan bir araştırmada bilim insanları Kanada’daki Rocky Dağları’nda yaşayan bir dağ keçisinin (Oreamnos americanus) 45 derecelik bir yamaca tırmandığı sırada kaydedilen görüntüleri ayrıntılı bir şekilde inceledi.
Araştırmacılar görüntülerde dağ keçisinin sıçradığı sıradaki hareketlerine odaklandı. Dağ keçisinin arka bacaklarını kullanarak vücudunu yukarı doğru ittiği, bu sırada ön bacaklarını vücuduna yakın tuttuğu görüldü. Dağ keçisinin vücudunu yukarı doğru çekmek için ise ön bacaklarını kullandığı, bu sırada dizlerini vücudunun ağırlık merkezinin yakınında tuttuğu anlaşıldı. Araştırmacılar dağ keçilerinin bu sayede dik yamaçlarda hareket ederken dengelerini koruyabildiklerini düşünüyor.
Dağ keçilerinin güçlü boyun ve omuz kaslarının dik yamaçlara tırmanabilmelerini kolaylaştırdığı tahmin ediliyor.
-
Lewinson, R. T. Stefanyshyn, D. J., “A descriptive analysis of the climbing mechanics of a mountain goat (Oreamnos americanus)”, Zoology, Cilt 119, Sayı 6, s. 541-546, 2016.
