Küresel Isınma Uçakların Kalkış Performansını Etkiliyor

Climatic Change dergisinde yayımlanan araştırmaya göre Dünya’nın ortalama sıcaklığındaki artış nedeniyle uçaklar yakın gelecekte daha az yolcuyla havalanmak zorunda kalabilir.

Küresel ısınma Dünya’nın ortalama sıcaklığının Sanayi Devrimi öncesine göre yaklaşık 1 santigrat derece artmasına neden oldu. Küresel ısınmanın etkilerini en belirgin olarak iklim üzerinde gözlemliyoruz. Yakın zamanda yapılan bir araştırma Dünya’nın ısınmasının gelecekte uçakların uçuş programlarının değişmesine neden olabileceğini gösteriyor.

Hava sıcaklığının artması (sabit basınçta havanın sıcaklığı arttıkça hava genleşir yani hacmi artar) havanın yoğunluğunun azalmasına neden olur. Havanın yoğunluğu azaldıkça uçakların kanatlarında kalkış için gerekli kaldırma kuvvetinin oluşabilmesi için uçakların daha hızlı hareket etmesi gerekir. Ancak uçakların kalkışta daha yüksek hızlara ulaşması gerektiği durumlarda, pist uzunluğu uçağın istenilen hıza ulaşması için yeterli değilse, uçaklar azami kalkış ağırlıklarından (MTOW) daha hafif olmalıdır.

Bu durumda ya uçakların daha az yolcu, kargo veya yakıt alarak ağırlığını azaltması ya da uçuşların hava sıcaklığının düştüğü saatlere ertelenmesi gerekiyor. Uçuş programlarının değiştirilmesi anlamına gelen bu durum uçuş maliyetlerinin dolayısıyla uçak bileti fiyatlarının yükselmesine neden olabilir.

Küresel ısınmanın hava ulaşımındaki etkisini inceleyen araştırmacılar, sera gazı salımı etkisiyle Dünya’nın ortalama sıcaklığında ortaya çıkan değişimlerin öngörülmesi için kullanılan modellemelerden yararlandı. Bu modellemeler 2100 yılına kadar Dünya’nın ortalama sıcaklığında, Sanayi Devrimi öncesi döneme göre, 2-4 santigrat derece artış olabileceğini gösteriyor.

Sonuçlara göre iklim değişikliklerine bağlı olarak uçakların azami kalkış ağırlığının %0,5-4 arasında azalması gerekebilir. Günümüzde sıkça kullanılan yolcu uçaklarından biri olan Boeing 737-800’ün azami kalkış ağırlığında %0,5 bir azalma yaklaşık üç yolcuya karşılık geliyor. Uçağın yolcu kapasitesinde %2’lik bir azalmaya neden olan bu durum havayolu taşımacılığında maliyetlerin belirgin miktarda artmasına neden olabilir.

Bu sorunun üstesinden gelebilmek için enerji verimliliği daha yüksek yeni uçak tasarımlarının geliştirilmesi ve pist uzunluklarının artırılması gerekebilir.

Kaynaklar:

• http://www.globalchange.vt.edu/2017/07/05/climate-change-impacts-airline-schedules/
• http://blogs.ei.columbia.edu/2017/07/13/surging-heat-may-limit-aircraft-takeoffs-globally/
• Coffel, E.D., Thompson, T.R. & Horton, R.M., “The impacts of rising temperatures on aircraft takeoff performance”, Climatic Change, 2017. https://doi.org/10.1007/s10584-017-2018-9