Mancınık Yapalım

Bilmekte Fayda Var!

Mancınık Nedir, Ne İçin Kullanılır?

Orta Çağ boyunca en çok kullanılan savaş aleti olan mancınık, top yapımının henüz bilinmediği tarihlerde, kale kuşatmaları sırasında ağır taş güllelerini fırlatma işini görüyordu. Günümüzde de mancınık ya da mancınık benzeri araçlar kullanılmaya devam ediliyor.

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, potansiyel enerjinin kinetik enerjiye dönüşmesini inceleyebileceğimiz bir mancınık düzeneği tasarlıyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

• 15 cm uzunluğunda 5 adet tahta çubuk (dondurma çubuğu veya tahta dil basacağı)
• 2 adet plastik mandal
• 4 adet PET şişe kapağı
• 1 adet şurup ölçeği
• 1 adet kurşun kalem
• 1 adet pipet
• 1 adet paket lastiği (kalın)
• Kıl testere
• Silikon tabancası ve silikon
• Makas
• Bant
• Cetvel
• Kâğıt

Uyarı:

Ne Yapıyoruz?

1- Tahta çubukları görseldeki gibi silikon ile yapıştıralım.

2- Birleşme noktalarının alt kısmına plastik kapakları silikon ile yapıştıralım.

3- Kurşun kalemden 12 cm, pipetten ise 6 cm uzunluğunda parçalar keselim. Kurşun kalemi pipetin boşluğundan geçirelim.

4- Kurşun kalem ve pipetten oluşturduğumuz yapıyı plastik mandallara tutturalım.

5- Kurşun kalemin bulunduğu plastik mandalları, 5 cm iç kısımda olacak şekilde, daha önce oluşturduğumuz yapıya silikon ile sabitleyelim.

6- Tahta çubuğun bir ucunda, 2 cm iç kısımda olacak şekilde, paket lastiğini tutabilecek oyuklar açalım. Diğer uç kısmına ise şurup ölçeğini silikon ile yapıştıralım.

7- Oyuk açtığımız çubuğu, 5 cm iç kısımda olacak şekilde, kurşun kalemin ucundaki pipete silikon ile yapıştıralım.

8- Paket lastiğinin bir ucunu oyuk açılan çubuğa diğer ucunu ise mancınığın tabanına bağlayalım.

9- Artık mancınığımız çalışmaya hazır. Kâğıttan bir top yapalım ve ölçek kabının içine yerleştirelim. Elimizle kuvvet uygulayarak kabın bulunduğu çubuğu aşağı doğru bastıralım ve aniden serbest bırakalım.

Ne Oldu?

Kâğıt topun bulunduğu bölüme kuvvet uygulayarak aşağıya doğru bastırdığımızda lastiğe potansiyel enerji depolamış oluruz, serbest bıraktığımızda ise potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşerek ölçek içinde bulunan top harekete geçer. Lastiği ne kadar çok gerersek top çok daha uzağa gider.