logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Satranç Mayıs 2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

WASP-127b'nin Atmosferinde Ses Hızını Aşan Rüzgârlar

Uzay Çöpü Kosmos-482’nin Dünya’ya Düşmesi Bekleniyor!

Metodik Şüphe Nedir?

K2-18b Ötegezegeninde Yaşam İzine mi Rastlandı?

Ayın Matematik Sorusu - Mayıs 2025


Mayıs 2025’te Gökyüzü

Prof. Dr. Faruk Soydugan
06/05/2025

Gökyüzünü takip edenler, günler ve aylar geçtikçe takımyıldızlarının, gezegenlerin, Ay’ın ve Güneş’in doğup batma konumlarındaki değişimleri, görünürlük sürelerini ve gökyüzünde oluşturdukları etkileyici sahneleri izlemekten büyük keyif alırlar.

Mayıs 2025’te Gökyüzü

serebryannikov/iStockphoto.com

Işık kirliliğinden biraz uzaklaştığınızda ise galaksimizin kolları arasındaki yıldız denizini çıplak gözle fark edebilirsiniz.

Havaların ısınmasıyla birlikte gökyüzünü önce çıplak gözle sonra dürbünle ve varsa teleskopla gözlemlemek, zaman ve mekânın ötesine bir yolculuk gibidir. Bu keyifli deneyim, bir amatör gök bilimci olmak için yeterlidir.

Mayıs ayında bahar takımyıldızlarına ek olarak yaz takımyıldızları da görünmeye başlıyor. Ayrıca Eta Aquarid gök taşı yağmurunun ışık gösterisi, birkaç gezegen ve bazı derin uzay nesneleri de gözlem planlarına dâhil edilebilir.

3 Mayıs: Mars ve Ay yakın konumda

İlkdördün evresindeki Ay, gece yarısına doğru batı ufkunda, Yengeç Takımyıldızı bölgesinde Mars’a gayet yakın görünecek.

3_mayis_gokyuzu

5-6 Mayıs: Eta Aquarid Meteor Yağmuru zirvede!

Eta Aquaridler, yılın en etkileyici gök taşı yağmurlarından biridir. 19 Nisan - 28 Mayıs arasında etkili olan gök taşı yağmurunun zirve noktası 6 Mayıs sabahının erken saatlerine denk geliyor. Ay battıktan sonra, Güneş doğmadan yaklaşık iki saat önce güney doğu ufku yönüne bakarak gökyüzü seyredilirse (yayılma noktası Kova Takımyıldızının Eta Aqr yıldızı yakınları) saniyede yaklaşık 65 km hızla yanarak ilerleyen gök taşlarının saçtığı ışık izleri gözlemlenebilir. Bu gök taşları, Güneş etrafındaki yörüngesini 76 yılda tamamlayan Halley kuyruklu yıldızının ardında bıraktığı parçacıklardan oluşur. Bu gök taşı yağmurunun maksimum etkinliğe ulaşacağı bu tarihte, karanlık bir gözlem yerinde saatte 10-20 meteorun gökyüzünde çizeceği ışıktan izler görülebilir.

Eta Aquarid Meteor Yağmuru zirvede!

Halley Kuyruklu Yıldızı’nın yörüngesi (beyaz eğri) ve Merkür’den Satürn’e kadar gezegenlerin yörüngeleri (renkli çemberler)

10 Mayıs: Ay – Spica yakın konumda

Dolunay evresine yaklaşan Ay, Başak Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Spica ile gökyüzünde yakın konumda gözlemlenebilir.

10 Mayıs Gökyüzü

12 Mayıs: Dolunay: Çiçek Ayı

Kuzey Yarım Küre’de baharın etkisiyle doğanın canlandığı bu dönemde Mayıs dolunayı, geleneksel olarak Çiçek Ayı olarak adlandırılır. Bu dolunayda Ay, Dünya’ya uzak konumda olacağından gökyüzünde normalden biraz daha küçük görünür ve bu nedenle Mikroay olarak da isimlendirilir. Ay’ın bu tarihte Dünya’ya uzaklığı yaklaşık 405.278 km olacak.

Çiçek ayı

©iStockphoto.com/kumikomini

23 Mayıs: Venüs – Ay - Satürn yakın konumda

Güneş doğmadan hemen önce doğu ufkunda Venüs, Ay ve Satürn üçlüsü birlikte görülebilecek. Ay’ın yalnızca %20’lik bölümü aydınlanacağı için dürbün veya teleskopla gözlem çok daha etkileyici olacaktır. Bu sırada adeta bir lamba gibi parlayan Venüs -4,5 kadir parlaklığıyla göz kamaştırırken Satürn, yaklaşık 1 kadir parlaklığında olacak.

23 mayıs gokyuzu

Mayıs Ayında Gezegenler:

Merkür

Ayın ilk günlerinde, Güneş’in doğuşundan hemen önce doğu ufku üzerinde zor da olsa gözlemlenebilir. Ancak ay ortalarına doğru gittikçe Güneş’e yaklaşacağından, Güneş’in parlaklığı nedeniyle gözlemlenmesi mümkün olmayacak.

Venüs

Çıplak gözle en kolay fark edilebilen gezegen olan Venüs, ay boyunca sabah gökyüzünde, Güneş’ten önce doğru ufkunda bir kandil gibi parlayacak. Gezegenin parlaklığı ay boyunca ortalama -4,5 kadir değerinde olacak. Venüs, bu özelliği nedeniyle yıldız olmadığı hâlde geçmişte “Çoban Yıldızı” olarak da anılmıştır.

Mars

Akşam gökyüzünde gözlemlenebilecek. Ancak görünürlük süresi gittikçe azalacak. Ayın ilk günlerinde Yengeç Takımyıldızı’nda görülecek, ay sonuna doğru ise Aslan Takımyıldızı bölgesine ilerleyecek. Kızıl gezegeni ay boyunca yaklaşık 1 kadir parlaklığı ile çıplak gözle fark edebilirsiniz.

Jüpiter

Venüs’ten sonra gökyüzündeki en parlak gezegen olan Jüpiter’in görünürlük süresi kısalsa da ayın sonlarına kadar günbatımının ardından batı ufkunda, kısa süreliğine gözlemlenebilir.  Ortalama -2 kadir parlaklığında olan gezegeni çıplak gözle saptamak zor olmayacak.

Satürn

Ayın ilk günlerinde Güneş’e yakınlığı nedeniyle gözlemlenmesi kolay olmasa da ay ortasına doğru, Güneş doğmadan önce doğu ufkunda gözlemlenebilir. Gittikçe daha uzun süre gözlemlenebilecek ve yaklaşık 1 kadir parlaklığında olacak.

Mayıs Ayında Başka Neler Gözlenebilir?

Ay, gezegenler (özellikle Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn) ile Eta Aquarid gök taşı yağmuruna ek olarak gökyüzünde Büyük Ayı, Ejderha, Aslan, Çoban, Herkül, Başak ve gece yarısından itibaren Çalgı ve Kuğu takımyıldızları dikkat çekecek yıldız alanları arasında yer alacak. Aldebaran, Capella, Polluks, Castor, Regulus, Arcturus, Spica, Vega, Deneb ve Antares parlakları sayesinde çıplak gözle kolaylıkla fark edilebilecek yıldızlar arasında bulunuyor. Spica, Regulus ve Arcturus yıldızlarının gökyüzündeki konumları birleştirilerek oluşturulan hayali “Bahar Üçgeni”, gökyüzünü tanımaya başlayan gözlemcilerce iyi bir referans noktası olarak kullanılabilir. Ay ve gezegenler dışında gökyüzünü keşfetmek isteyenlere öneri olarak, dürbünü olanlar M44, M13 yıldız kümelerini, 10-15 cm çaplı teleskoba sahip olanlar ise M51, M81 gök adalarını gözlemleyebilirler.

Mayıs’ta Ay:

Mayıs'ta Ay

15 Mayıs 2025 Saat: 21:00’de Gökyüzü

mayısta gokyuzu

Sözlük:

Kadir: Gök cisimlerinin parlaklığının ölçüsü, kadir birimiyle gösterilir. Bir cismin kadir sayı değeri ne kadar büyükse o cisim o derece sönük anlamına gelir. Kadir değeri pozitif ve negatif olabilir. Örneğin Güneş'in görünür parlaklığı -26,7 kadir, Kuzey Yarım Küre için Kutup Yıldızı olarak bilinen Polaris'in yaklaşık 2 kadir ve Sirius yıldızının parlaklığı ise yaklaşık -1,5 kadirdir. Parlak cisimler daha küçük kadir değerine, sönük cisimler ise daha büyük kadir değerine sahiptir. 1 kadir parlaklığındaki bir yıldız 2 kadir parlaklığındaki bir yıldızdan 2,512 kat daha parlaktır. Bir yıldız diğerinden 100 kat daha parlak ise aralarında beş kadir parlaklık farkı vardır. İnsan gözünün görebileceği en sönük yıldızlar yaklaşık 6 kadir parlaklığa sahiptir. Işık kirliliği olan bir ortamda bu değer 4 kadire kadar düşebilir. 

Kaynaklar

  • https://starwalk.space/en/news/astronomy-calendar-2025#astronomical-events-in-may-2025
  • https://heavens-above.com/
  • https://www.amsmeteors.org/meteor-showers/meteor-shower-calendar/#eta+Aquariids
  • https://starwalk.space/en/news/astronomical-events-may#planets-visible-in-the-northern-hemisphere--may-2025
  • https://www.timeanddate.com/astronomy/moon/flower.html 

Yazar Hakkında:

Prof. Dr. Faruk Soydugan

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fizik Bölümü & Astrofizik Araştırma Merkezi ve Gözlemevi

Konu
Gök Olayları

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: “Antarktika Hikâyeleri”

Duyurular • 24-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Anadolu Parsının En Net Görüntüsü Kaydedildi

Haberler • 07-12-2024

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş